ZAPI (Zapear, examinar la programación)

Rapide ŝanĝadi la programojn, sen daŭre spekti iun el ili (se paroli pri televidanto): /Cambio rápido de los programas, sin observar detenidamente alguno de ellos (si se habla de un televidente):

·   Ŝaltinte la televidilon mi komence zapas kaj nur poste elektas deziratan programon. /Al encender el televisor, al comienzo doy una pasada rápida, y sólo después elijo el programa deseado.

·  Ĉesu zapi, ĉar mi ne povas normale spekti la televidon! / ¡Deja de cambiar de canales, porque no puedo ver de forma normal la televisión!

ZORGI (Cuidar de, preocuparse por)

1. Serioze direkti sian atenton kaj agadon al ies bono: /Dirigir seriamente su atención y acción al bienestar de alguien:

• Ŝi zorgas ne nur pri siaj infanoj, sed ankaŭ pri siaj gepatroj. /Ella cuida  no sólo a sus hijos, sino también a sus padres.
• Zorgu pri vi, kaj nenion pli. /Preocúpate de ti, y de nada más.
• Nenio povas anstataŭi la patrinajn zorgojn. /Nada puede reemplazar los cuidados maternos.
• Hodiaŭ mi devas prizorgi mian frateton. /Hoy debo cuidar de mi hermanito.

2. Apliki sian atenton, ke ago estu bone plenumita: /Aplicar su atención a que un acto sea bien llevado a cabo:

• Li zorgas, ke ĉiuj gastoj de la hotelo ricevu ĉion, kion ili deziras. /Él se preocupa de que todos los huéspedes del hotel reciban todo lo que ellos desean.
• Ŝi estas zorgema lernantino. /Ella es una estudiante preocupada.
• Vi malzorgas viajn devojn! /¡Tú descuidas tus deberes!

3. Maltrankviliĝi pro necerteco aŭ dubeco de io, kion oni opinias grava: /Intranquilizarse por la incertidumbre o la duda sobre lo que se considera importante:

• Li tute ne zorgas pri sia estonteco. /Él no se preocupa en absoluto por su futuro.
• Riĉa zorgas pri ĉampano, malriĉa pri pano. /La riqueza se preocupa de la champaña, la pobreza del pan.
• Nenio min zorgigas. /Nada me preocupa.
• Mi asekuris min, ĉar mi antaŭzorgas malsanon kaj alian malbonon. /Me aseguré, porque soy prudente ante una enfermedad u otro malestar.
• Ŝajnas al mi, ke via vivo estas senzorga. /Me parece que tu vida es descuidada.

4. Konscience fari, plenumi (taskon kaj simile): /Hacer o llevar a cabo algo concienzudamente (una tarea, etc.)

• Zorgu vian metion kaj ne miksu vin en alian. /Cuida tu oficio y no te mezcles en otro.
• Granda ofico - grandaj zorgoj. /Un gran empleo – grandes preocupaciones.
• Ŝi ĉiam estas zorge vestita. /Ella siempre está cuidadosamente vestida.

ZUMI ( zumbar, ronronear, canturrear)

Aŭdigi kontinuan, malakutan kaj obtuzan bruon, se paroli pri: / Hacer escuchar un ruido continuo, grave y obtuso, si se hable de:

1. insektoj, kies flugado faras zo-sonon: / insectos cuyo vuelo hace un sonido zzzzzzzz.

• Ekstere zumas abeloj. / Afuera zumban abejas.
• Mi ege ne ŝatas la zumadon de muŝoj. / A mi me desagradan mucho el zumbido de las moscas.
• Subite mi ekaŭdis zuman sonon. / De repente comencé a escuchar un zumbido.

2. persono murmuranta aŭ kantanta kun preskaŭ fermita buŝo/ una persona murmurando o cantando con la boca casi cerrada.

• Ŝi zumis iun kanton. / Ella canturreaba algún canto.

3. konfuza bruo: / un ruido confuso

• En la restoracio neniu zumas. / En el restorán nadie canturrea.
• Ŝia edzo foriris - lin nervozigis zumado de la virinaj langoj. / El esposo de ella se fué - le ponían nervioso el ronronear de las lenguas femeninas.

ZIPO (zip, cierre eclair , cremallera)

Fermilo de vesto aŭ alia ŝtofaĵo konsistanta el du rubandoj provizitaj per vico da metalaj dentoj kaj implikiĝantaj aŭ malimplikiĝantaj unu en la alian per la interŝovo de movpeco / Cierre de un vestido u otra cosa de género consitente en dos tiras provistas de dientes metálicos ordenados de forma que se entrelazan o desenlazan unos en el otro mediante el deslizamiento de una pieza.

• Mi preferas ŝuojn kun zipoj. / Prefiero zapatos con cierres éclairs
• Zipu la pantalonon! / Súbete el cierre de los pantalones!!!
• La infano ne povis mem malzipi sian jaketon. / El niño no puede abrirse su chaqueta

ZORGI

1. Serioze direkti sian atenton kaj agadon al ies bono:

• Ŝi zorgas ne nur pri siaj infanoj, sed ankaŭ pri siaj gepatroj.
• Zorgu pri vi, kaj nenion pli.
• Nenio povas anstataŭi la patrinajn zorgojn.
• Hodiaŭ mi devas prizorgi mian frateton.

2. Apliki sian atenton, ke ago estu bone plenumita:

• Li zorgas, ke ĉiuj gastoj de la hotelo ricevu ĉion, kion ili deziras.
• Ŝi estas zorgema lernantino.
• Vi malzorgas viajn devojn!

3. Maltrankviliĝi pro necerteco aŭ dubeco de io, kion oni opinias grava:

• Li tute ne zorgas pri sia estonteco.
• Riĉa zorgas pri ĉampano, malriĉa pri pano.
• Nenio min zorgigas.
• Mi asekuris min, ĉar mi antaŭzorgas malsanon kaj alian malbonon.
• Ŝajnas al mi, ke via vivo estas senzorga.

4. Konscience fari, plenumi (taskon kaj simile):

• Zorgu vian metion kaj ne miksu vin en alian.
• Granda ofico - grandaj zorgoj.
• Ŝi ĉiam estas zorge vestita.