ORNAMI ( adornar, ornamentar)

1. Plibeligi per aldonaj objektoj aŭ detaloj:

• Mi ornamis la tutan ĉambron per belaj floroj.
• Eĉ ŝtipo estos bela, se vi ĝin ornamos.
• Ŝi estis la ornamo de la tuta komunumo.
• Antaŭ ilia geediĝo mi okupiĝis pri ornamado de la salono.
• Mi ornamiĝis per oro por la festo.

2. Plibeligi, se paroli pri aldonaj objektoj aŭ detaloj:

• Ĉi tiu monumento estas la plej bela ornamo de la urbo.
• Tablon ornamas ne tuko, sed kuko.
• Kiel bele aspektas tiuj ornamaj arbetaĵoj de la ĝardeno!
• Diversaj ornamajxoj plibeligis la domon.
• Vian stilon necesas ŝanĝi - ĝi estas tute senornama.

RANDO (orilla, borde, linde)

1. Ĉirkaŭa ekstrema parto de la surfaco de objekto, rigardata laŭ ĝia longeco:

• Ŝi sidis sur la rando de la lito.
• Mi ekŝatis tiun ĉapelon kun bele farita randaĵo.
• La randumo de la monero estas strekita.
• Sur la tablo staris gxisrande plena taso da akvo.
• Ne prenu la trancxilon! Ĝi estas akraranda!

2. Videbla linio, kie finiĝas ia etendaĵo en la spaco:

• Ĉu tie estas la rando de la maro?
• Laŭdu belecon de l' maro, sed ĉe rando de arbaro.
• Mi sentas, ke mi troviĝas ĉe la rando de la morto.
• Ni loĝas en la randa parto de la lando.

GLUO ( engrudo, cola fría )

Duonlikva substanco, kiu, ŝmirita sur du objektoj, forte kunigas ilin sekiĝante:

• Mi aĉetis glu(aĵ)on por kunglui la rompitajn pecojn de vazo.
• Por reklami la aranĝon ni gluis la afiŝojn sur la murojn.
• Ni atendu ĝis ĝi bone gluiĝos.
• Gluaĵu la strion da tapetpapero kaj mi algluos ĝin.
• Al pec' pecon algluas, kiu neston konstruas.
• Insulto ne algluiĝas.
• Ne tuŝu min per viaj gluecaj manoj!
• Pecon detrancxitan al la pano ne regluu.
• La poŝtistoj kapablas malglui ĉian ajn koverton.

FAKTO ( hecho )

Io, kion oni scias reale ekzistinta aŭ ekzistanta:

• Esperanto vivas, tio estas fakto.
• Se vi ne scias la faktojn, pli bone ne rakontu tion.
• Ne ekzistas terno sen nazo nek fakto sen bazo.
• Li estis fondinto kaj formala direktoro, sed la fakta direktoro estis mi.
• Fakte, jam dum multaj jaroj mi nenion aŭdis pri li.

PUBLIKO (público)

Ĉiuj homoj, kiuj ne apartenas al difinita instanco, sekve:

1. Ĉiuj, escepte de aŭtoritatuloj, organizantoj, fakuloj kaj simile:

• Ni pendigis anoncon por la publiko.
• Ju laboro pli publika, des pli granda la kritiko.
• Ili decidis ne publikigi siajn intencojn geedziĝi.
• Ŝi laboras en publikutila institucio.

2. Ĉiuj, kiuj ĉeestas la spektaklon aŭ kunvenis por aŭskulti:

• La tuta publiko aplaŭdis la aktorojn.
• Mi devas venki mian timon de la publikeco.
• Oni juĝis tiun krimon malpublike.

3. Ĉiuj, al kiuj estas destinita libro, gazeto kaj simile:

• La libro celas tre vastan publikon.
• Mi respondos al via letero ne private, sed publike.
• Ĉi tie vi povas trovi diversajn publikaĵojn.
• Jam malmulte restis atendi ĝis la publikigo de mia libro.

OFICO (oficio, ocupación)

Okupo, profesio, konsistanta en plenumo de publika aŭ privata servado:

• Li plenumas oficon de kasisto.
• Granda ofico - grandaj zorgoj.
• Vi devas surmeti ofican uniformon.
• Mi devas ofici ĝis la sesa vespere.
• En nia oficejo laboras plejparte virinoj.
• Mi demandos pri tio bankan oficiston.
• La tuta oficistaro estas invitata al la festo.
• Hodiaŭ enoficiĝis nova prezidento en nia lando.
• Mi ne havas monon por vojaĝo, ĉar mi estas senofica nun.

KARAKTERO ( carácter )

1. Aro de la moralaj ecoj, kiuj distingas individuon aŭ grupon:

• Ŝi havas pacaman karakteron.
• Tia konduto estas por li karaktera.
• Li estis riĉa kaj bone edukita, sed bedaŭrinde senkaraktera.

2. Morala firmeco, volenergio:

• Granda per la inteligento, ne per la karaktero.

3. Distinga eco, propra al unu afero:

• Bedaŭrinde ne ĉiuj komprenas la karakteron de nia afero.
• Mi havas grandan kolekton da plej diverskarakteraj artikoloj pri ili.

4. Frapanta, eksterkutima, esprimiva farmaniero:

• Karakteron al kanto donas la tono.
• Mi ŝatas nur karakterhavajn pentraĵojn.

ĜENTILA (gentil, amable)

Observanta la regulojn de la socia deco; observanta la bonajn manierojn:

• Mi ja edukis vin, ke vi estu ĝentila!
• De vorto ĝentila ne doloras la lango.
• Ŝi ĝentile salutis min.
• Ĝentileco neniom kostas kaj multon aĉetas.
• Tiu junulo estas vera ĝentilulo.
• Neniu ŝatas malĝentilajn vendistojn.
• Mi foriris de tie, ĉar ĉiuj agis kun mi malĝentile.
• Sinjoroj, vi estas neĝentilaj (ne sufiĉe ĝentilaj)!

ĜENERALA (general)

Rilatanta senescepte al tuto aŭ al la plej granda parto el personoj aŭ objektoj, neaparta, neindividua:

• Venontmonate okazos ĝenerala kunveno de la asocio.
• Ni parolis ĝenerale pri la graveco de internacia lingvo.
• Tio estas nur ĝeneralaĵo (ĝenerala ideo).
• Mi pensis pri tio, sed mi ne ĝeneraligis miajn pensojn.