domingo, 25 de mayo de 2008

EKSCITI ( excitar )

1. Igi tre intensa la funkcion de iu korpa organo aŭ ian korpan senton:
  • Tiu odoro ekscitas la apetiton.
  • La ekscito kaŭzas iriton en la organo.
  • Mi devas fari ekscitajn ekzercojn por mia koro.
  • La kuracisto malpermesis al vi uzi ekscitaĵojn!
2. Igi eksterkutime forta ian movon de la animo:
  • Li tre ofte rigardas al aliaj knabinoj kaj tio ekscitas mian envion.
  • Vi ekscitiĝas ĉe la plej malgranda bagatelo!
  • Mia karaktero ne estas ekscitebla.
  • Granda eksciteco skuis la tutan urbon.
3. Igi pli intensa la aktivecon de io:
  • Ni ne povis eksciti la fajron, ĉar pluvis.
  • Blovekscitado ruĝigis mian vizaĝon.

KREVI ( estallar, reventar)

1. Subite rompiĝi pro interna tro granda premforto:
  • La balono krevis.
  • De tro multa scio krevas la kranio.
  • Maro ĉiujn riverojn ricevas kaj tamen ne krevas.
2. Fendiĝi pro malvarmo, sekeco ktp:
  • La falinta taso krevis.
  • Mi hazarde krevigis la vazon de mia patrino.
  • Ekstere estis kreviga malvarmo, pro tio ĉiuj restis hejme.
  • Miaj manoj doloras pro haŭtaj krev(aĵ)oj sur ili.

FENDI ( hender, rajar )

1. Dividi malmolan materion laŭ ĝia longeco:
  • Vi fendis mian koron!
  • Mi iros al dentisto, ĉar en mia dento estas fendeto.
  • Li tranĉis la panon kaj enfendis la tablon.
  • Ĉi tie vi povas vidi la fendadon de molekulo.
  • La konstruaĵo komencis fendiĝi.
2. Dividi la partojn de amaso, ĝin rapide trairante:
  • La ŝipo fendas la ondojn.
  • Estas fendo inter ambaŭ sistemoj.
  • La disfendo en partio okazis pro malsamaj opinioj.

KONFITI ( confitar)

Prepari fruktojn, pli-malpli longe restigante ilin en densa suker-siropo, kiu ilin penetras kaj konservas:
  • Mia patrino aĉetis fragojn kaj konfitis ilin.
  • Mi tre ŝatas konfititajn fruktojn.
  • Ĉi-jare ni ne preparos konfitaĵojn por vintro.
  • La infanoj kuris al la konfitejo por aĉeti draĝeojn.

BORI (perforar, agujerear, horadar)

Fari tratruon per pinta ilo:
  • La patro boris truon en la barilo.
  • Guto malgranda, sed ŝtonon ĝi boras.
  • Ĉi tiu boraĵo ne plu bezonatas.
  • Mi ne povis ekdormi pro boranta doloro.
  • Oni traboris la monton kaj faris tunelon.
  • Aĉetu la borilojn por boraparato.
  • Ni ne povas uzi ĉi tiun lignon, ĉar ĝi estas vermborita.