KORESPONDI (Corresponder, cartearse; enlazar, empalmar)

1. Interrilati per leteroj: /Interrelacionarse por medio de cartas:

• Mi ŝatas korespondi kun homoj el diversaj landoj. /Me gusta cartearme con personas de diversos países.
• Tiun problemon mi solvis per korespondo kun miaj kolegoj. /Resolví ese problema por correspondencia con mis colegas.
• En la muzeo oni publikigas korespondaĵojn de diversaj verkistoj. /En el museo se publican correspondencias de diversos escritores.
• Finfine mi vizitis mian korespondanton. /Finalmente visité a mi corresponsal.
• Ni proponas korespondan servon por esperantistoj. /Nosotros proponemos un servicio de correspondencia para los esperantistas.

2. Esti en tia rilato, ke pasaĝero povas uzi ambaŭ veturrimedojn por atingi sian celon: /Estar en esa relación en que un pasajero puede usar ambos medios de transporte para llegar a su destino:

• La ŝipo korespondas kun la trajno. /El barco empalma con el tren.
• Ni certigas la korespondadon inter la aŭtobusreto kaj la aviadilejo. /Nosotros aseguramos el enlace entre la red de autobuses y el aeropuerto.

KORTO (Patio, corral)

 1. Sentegmenta spaco, ĉirkaŭita de konstruoj, el kiu la ĉambroj ricevas lumon kaj aeron: /Espacio sin techumbre, rodeado de construcciones, del que las habitaciones reciben luz y aire:

• Infanoj ludas en la korto. /Los niños juegan en el patio.
• Staras la morto jam en la korto. /Se encuentra la muerte ya en el patio.
• "Vi povas paroli kun la kortisto, eble li ion vidis" diris li al la detektivo. /”Puede hablar con el corralero, tal vez él vio algo”, le dijo él al detective.
• La korta pordo jam estas ŝlosita. /La puerta del patio ya está cerrada con llave.
• Ni aranĝis grandan antaŭkorton kaj pordojn por la antaŭkorto. /Dispusimos un gran antejardín y una puerta para el antejardín.
• Hodiaŭ okazis tre grava kunsido de kortumo (supera juĝistaro). /Hoy se efectuó una reunión muy importante del tribunal (grupo superior de jueces).

2. Ĉirkaŭbarita spaco antaŭ, post aŭ ĉirkaŭ domo, precipe en vilaĝo: /Espacio rodeado por barrera delante, detrás o alrededor de una casa, principalmente en aldeas:

• Kelkaj kortobirdoj (anasoj, kokoj) promenis en la (birdo) korto. /Algunas aves de corral (patos, gallinas) paseaban en el corral.
• En sia korto ĉiu kok' estas forta. /En su corral todo gallo es fuerte.

KOVI (Empollar, incubar)

1. Sidi sufiĉan tempon sur ovoj, por havigi al ili konstantan varmon kaj ebligi maturiĝon de la embrio (se paroli pri birdoj): /Sentarse suficiente tiempo sobre huevos para proporcionarles calor constante y hacer posible la madurez del embrión (si se habla de pájaros):

• Kukolo ne kovas siajn ovojn. /El cuclillo no empolla sus huevos.
• La kovado kaj nutrado estas plenumataj de gepatraj birdoj. /La incubación y nutrición se lleva a cabo por los pájaros padres.
• Ni prenis la ovojn kaj metis ilin en kovilon, ĉar tie estos sufiĉe varme. /Cogimos los huevos y los pusimos en la incubadora, porque allí habrá suficiente calor.
• Tie estis kokino, ĉirkaŭita de sia kovitaro. /Allí había una gallina, rodeada por su albergue.
• Onidire salmoj revenas fraji al tiu preciza loko, kie ili elkoviĝis. /Según dicen, los salmones regresan a desovar al lugar preciso donde fueron incubados.

2. Plej zorge gardi kaj flegi: /Con el mayor cuidado asistir y cuidar:

• La patrino kovas sian infanon. /La madre cobija a su hijo.

3. Kaŝe konservi ion, por ke ĝi aperu poste; kaŝe prepari: /Conservar algo ocultamente, para que aparezca posteriormente; preparar a escondidas:

• Lia koro kovas malamon kaj envion. /Su corazón alberga odio y envidia.
• Ni devas trovi la kovejon de epidemio. /Debemos encontrar el lugar en que se incubó la epidemia.
• Ili elkovis novajn planojn, pri kiuj mi ne sciis. /Ellos desarrollaron nuevos planes, de los que yo no sabía.

KRAKI (Crujir, restallar, chasquear)

 Eligi sekan bruon, kiel de rompado aŭ krevado: /Hacer un ruido seco, como quebradura o estallido:

• Sekaj folioj krakas sub la piedoj. /Las hojas secas crujen bajo los pies.
• Li mensogas tiel, ke la muroj krakas. /Él miente así como los muros crujen.
• Arbo krakanta venton ne timas. /Un árbol que cruje no teme al viento.
• Estis tiel malvarme, ke la neĝo krakadis sub niaj piedoj. /Estaba tan frío, que la nieve crujía bajo nuestros pies.
• Helpas krako kontraŭ atako. /Un chasquido ayuda contra un ataque.
• Ne plu aŭdeblas krakado de la teleroj en la kuirejo. /Ya no es audible el ruido de los platos en la cocina.
• Mi ŝatas aŭskulti, kiel la fajro kraketas. /Me gusta escuchar como el fuego chisporrotea.
• La vento krakigas la arbojn. /El viento hace crujir a los árboles.

KREDI (Creer)

1. Rigardi ion kiel verdiritan, ne postulante pruvojn: /Mirar algo como verdadero, no exigiendo pruebas:

• Mi kredas, ke ĉiuj popoloj estas egalaj. /Creo que todos los pueblos son iguales.
• Ne kredas ŝtelisto, ke honestaj ekzistas. /Un ladrón no cree que existen hombres honestos.
• Disputo kredigas, sed ne certigas. /Una riña hace creer, pero no asegura.

2. Rigardi kiel verdireman, ne postulante pruvojn: /Ver como fidedigno, no exigiendo pruebas:

• Ĉu vi ne kredas al mi?! / ¿No me crees?
• Kiu mensogis per unu vorto, ne trovos kredon ĝis la morto. /Quien engañó mediante una palabra, no encontrará fe hasta la muerte.
• Vi estas kredinda homo (meritanta kredon). /Eres una persona veraz (que amerita creencia).

3. Akcepti de iu ion kiel veraĵon: /Aceptar de alguien algo como verdad:

• Kara, vi povas tion kredi al mi! / ¡Querida, puedes creerme eso!

4. Rigardi ion kiel efektivan aŭ efektiviĝontan, ne postulante pruvojn: /Ver algo como efectivo o que va a ser efectivo, no exigiendo pruebas:

• Mi kredas pri via senkulpeco. /Creo en tu inocencia.
• Al promeso oni ne kredas, - kredu, kiu posedas. /No se cree a una promesa – cree, quien posee.
• Ŝi kredeble ne povos veni al mi hodiaŭ. /Es posible creer que ella no podrá venir a verme hoy.
• Mi ĝuis nekredeblan belecon de la naturo. /Disfruté la increíble belleza de la naturaleza.

5. Rigardi iun kiel vere ekzistantan, aŭ kiel sanktan, sen pruvoj: /Ver a alguien como verdaderamente existente, o como santo, sin pruebas:

• Ĉu vi kredas je Dio? / ¿Crees en Dios?
• Ŝi ne ŝatas paroli pri sia kredado. /A ella no le gusta hablar de sus creencias.
• Li estas religia kredanto kaj mi estas liberkreda. /Él es un creyente religioso y yo soy un libre pensador.
• Mi ne komprenas, kial mia nekredado vin ĝenas. /No comprendo por qué te molesta mi incredulidad.

KRUTA (Empinado, escarpado, abrupto)

 Prezentanta deklivon forte klinitan, proksiman al la vertikalo: /Que presenta un declive fuertemente inclinado, próximo a lo vertical:

• Gardu vin - la ŝtuparo estas tre kruta! / ¡Cuidado – la escalera es muy empinada!
• La vojeto estis krute dekliva. /El sendero abruptamente tenía un declive.
• Jen ŝtono falas de la krutaĵo. /He aquí una piedra que cae del barranco.
• Mi ne permesas al infanoj iri al la bordo pro ĝia kruteco. /No permito a los niños ir a la orilla, por su escarpadura.
• Ili kaŝiĝis en interkrutejo - tre mallarĝa irejo inter du krutaĵoj de monto. /Ellos se ocultaron en un lugar entre barrancos – camino muy corto entre dos acantilados de un cerro.
• La monto estis malkruta, pro tio ni preskaŭ ne laciĝis irante. /El cerro era llano, por eso casi no nos cansamos al ir.

KULPA (Culpable)

 Intence aŭ konscie plenuminta ion riproĉindan aŭ punindan: /Adrede  o conscientemente ejecutó algo reprochable o punible:

• Mi estas kulpa je forgeso pri via naskiĝtago! / ¡Soy culpable del olvido de tu cumpleaños!
• Li kulpas pri la ŝtelo. /Él es culpable del robo.
• Vizaĝo sen kulpo, sed koro de vulpo. /Rostro sin culpa, pero corazón de zorro.
• Ŝi konfesis sian kulpecon. Ŝia konfeso senkulpigas aliajn. /Ella confesó su culpabilidad. Su confesión exculpa a otros.
• Kiu tro sin pravigas, tiu mem sin kulpigas. /Quien se justifica, se culpa a sí mismo.
• Lumo fariĝos, kulpulo troviĝos. /La luz se hará, el culpable se encontrará.
• Viaj kunkulpuloj jam estas kaptitaj. /Tus cómplices ya han sido capturados.
• Senkulpa sango estis verŝita. /Sangre inocente fue vertida.

KURSO (Curso, trayecto; cotización, cambio)

 1. Serio de lecionoj, konsistiganta regulan instruon pri scienco, arto aŭ metio: /Serie de lecciones, que consiste en instrucción regular acerca de ciencia, arte o un oficio:

• Mi komencis gvidi kurson de Esperanto por infanoj. /Comencé a guiar un curso de Esperanto para niños.
• Ĉiuj kursanoj estas tre diligentaj. /Todos los alumnos son muy diligentes.

2. Vojlinio, uzata aŭ intencata, por regule kunigi du punktojn: /Línea de trayecto usada o intensificada para unir regularmente dos puntos:

• La ŝipo tenis sian kurson suden. /El barco mantenía su curso hacia el sur.
• La buso kursas laŭ difinita marŝruto ene de la urbo. /El autobús hace un trayecto según un itinerario definido dentro de la ciudad.

• Ĉi tiu trajno kursadas nur dum labortagoj. /Este tren hace su trayecto sólo durante los días laborales.
3. Kurzo: /Curso:

• La kurzo de la usona dolaro lastatempe falas. /La cotización del dólar de EE UU está cayendo este último tiempo.
• Oni elkurzigis / enkurzigis dekcendan moneron (decidis, ke difinita monero ne plu cirkulos kun sia leĝa valoro / cirkuligis novan moneron kun leĝa valoro). /Se retiró de circulación / se puso en circulación una moneda de diez centavos (se decidió que una moneda definida ya no circulará más con su valor legal / se hizo circular una nueva  moneda con valor legal).

KVIETA (Quieto, sosegado, tranquilo, sereno)

 1. Tia, ke ĝi ne ekscitas la sensojn, ne perturbas la ripozon: /Tal, que no excita los sentidos, no perturba el reposo:

• Ni kune promenis en kvietaj (senbruaj) stratoj. /Nosotros paseamos juntos en quietas calles (sin ruidos).
• La kvieteco de la nokto karesis la animon. /La quietud de la noche acariciaba el ánimo.
• Kio povus kvietigi mian doloron? / ¿Qué podría calmar mi dolor?
• Mi prenis kvietigan medikamenton (kvietigaĵon) por ebligi ripozon. /Tomé un medicamento tranquilizante para hacer posible el reposo.
• La vento jam kvietiĝis. /El viento ya se calmó.

2. Ne montranta ekscitecon, havanta nepasian kaj pacan aspekton: / Que no muestra excitación, teniendo un aspecto desapasionado y pacífico.

• Ni ĉiuj koleris, nur li restis kvieta. /Todos estábamos encolerizados, sólo él se mantuvo sereno.
• Ŝi ĉiam parolas kviete. /Ella siempre habla tranquilamente.

3. Nekolerema, ne facile incitebla; pacema; malsovaĝa: /Calmado, difícilmente incitable; pacífico, apacible:

• Ĉi tiu besteto estas tre kvieta. /Este animalito es muy tranquilo.
• Fariĝis paco, sed la homaro ankoraŭ ne retrovis sian kvieton. /Se hizo la paz, pero la humanidad todavía no recobra su serenidad.
• Manon malkvietan ĉiu muro atakas. /Cada muro ataca a la mano inquieta.

IZOLI (Aislar)

 1. Apartigi de la aliaj, malhelpante ĉiajn komunikojn aŭ rilatojn: /Apartar de los otros, impidiendo todas las comunicaciones o relaciones:

• Ni devos izoli tiun frenezulon en izolejon. /Nosotros deberemos aislar a ese frenético en una clínica.
• La maljunulino vivis izole de la homoj. /La anciana vivía aisladamente de las personas.
• Li ne malgajis loĝante en izoliĝo. /Él no se entristeció al vivir en aislamiento.
• La arbara izoliteco min trankviligis. /El aislamiento del bosque me tranquiliza.

2. Ĉesigi ĉian kontakton kun korpoj kondukantaj la elektron: /Hacer detener todo contacto con cuerpos que conducen la electricidad:

• Zorge izolu la konduktilojn! / ¡Aísla cuidadosamente los conductores!
• Izolilo konsistas el izola substanco. /Un aislador consta de una substancia aislante.
• Kontraŭvarma izolaĵo helpos izoli ĝin de varmo. /El aislamiento contra el calor ayudará a aislarlo del calor.

3. Protekti ion kontraŭ perdo de varmo, aŭ kontraŭ enlaso de varmo, malvarmo, akvo, bruo, ktp: /Proteger algo contra la pérdida de calor, o contra la entrada de calor, frío, agua, ruido, etc.:

• Ni izolis nian domon por ke ne eniru malvarmo. /Aislamos nuestra casa para que no entre frío.
• Mi sonizolos mian ĉambron kaj ne aŭdos bruon. /Insonorizaré mi cuarto y no escucharé ruido.
• Izolado de la domo per granda muro helpis ilin eviti ŝtelistojn. /El aislamiento de la casa con un gran muro les ayudará a evitar a los ladrones.