martes, 17 de noviembre de 2009

ŜVELI ( hincharse, abultarse)

1. Ricevi pli grandan volumenon / Recibir un volumen más grande:
  • Mia ventro ŝvelas pro la manĝaĵo. / Mi vientre se hincha por la comida.
  • Vidante ilin kune ŝi ŝvelis de envio. / Viéndolos junto ella se hinchó de envidia
  • Abelo pikis mian fingron kaj ĝi ŝveliĝis. / Una abeja picó mi dedo y se hinchó.
  • Sur mia kruro aperis ŝvel(aĵ)o. / Sobre mi pierna apareció una hinchazón
  • Finfine la fingro malŝvelis. / Finalmente el dedo se deshinchó.
2. Pligrandiĝi en ia rilato: / Aumentar en alguna relación
  • La prezoj ŝvelis ĉi-jare. / Los precios aumentaron este año.
  • La urbanoj estas malkontentaj pri ŝvelaj vivkostoj. / Los citadinos están descontentos por los abultados costos de vida.
  • Mi esperas, ke ŝvel(ad)o de prezoj ne longe daŭros. / Espero que el abultamiento de los precios no dure mucho tiempo.
  • La instruistino ŝveligis la liston de lernindaj vortoj. / La profesora abultó la lista de las palabras que se deben aprender.

KONCENTRI ( concentrar, reunir)

1. Kunigi dense ĉirkaŭ komuna centro / Reunir densamente alrededor de un centro común
  • Se ni koncentros niajn klopodojn, ni povos ion atingi/ Si concentramos nuestros esfuerzos, alcanzaremos algo.
  • Dum la milito milionoj mortis en la koncentrejoj. / Durante la guerra millones murieron en los campos de concentración.
  • Vi malhelpas min serioze koncentriĝi. / Tú no ayudas a concentrarme seriamente.
  • Laŭ iuj fakuloj ne indas nun malkoncentri kapitalon. / Según algunos especialistas no se merece ahora dispersar el capital.
2. Pliigi la kvanton de solvita substanco en solvanto, aŭ per aldono de tiu substanco aŭ per forigo de parto de la solvanto / Aumentar la cantidad de sustancia disuelta, ya por la adición de esa sustancia, ya por disminución de parte del solvente.
  • Estu atenta kun la koncentrita acido./ Estad atento con el concentrado de ácido
  • Pro la grandega koncentrado en la sango la viruso povas disvastiĝi per malbone sterilizitaj medicinaj injektiloj. / A causa de la inmensa concentración en la sangre el virus puede difundirse por medio de inyecciones médicas mal esterilizadas.