- El tio rezultis, ke mi rezignis pri la afero. / De eso resultó que renuncié al asunto
- De elekto tro multa plej malbona rezulto. / De mucha elección resultado peor
- La rezultoj de mia laboro jam pretas. / Los resultados de trabajo ya están listos
- Manko de pluvo dum tiom longa tempo rezultigis difektojn en la grenkampoj. / La falta de lluvia por tan largo tiempo resultó en defectos en los campos de granos
- Nia esploro estis senrezulta. / Nuestra exploración fue sin resultados
domingo, 23 de diciembre de 2007
REZULTI ( resultar )
SPIONO ( espía )
- Ne turisto li estas, sed spiono.
- Li estis akuzita pri spionado.
- Mi ne volas rigardi la leterojn, kiujn ŝi ricevas, ĉar mi ne estas spiono.
- Ŝi spionis la revenon de sia fianĉo.
TOSTO ( brindis)
- Via tosto plaĉis ne nur al mi, sed ankaŭ al ĉiuj gastoj.
- Li trinkis toste mian sanon.
- Multaj amikoj tostis mian sanon.
DIREKTO ( dirección )
- Por ne perdi la vojon ni petu, ke iu montru al ni la direkton.
- Kiu tro alten rigardon direktas, tiu tre baldaŭ okulojn difektas.
- Mi zorgis pri la edukado kaj bona direktado de mia malpli aĝa frato.
- Nia ŝipeto estas tre facile direktebla, ĉar ĝi havas bonan direktilon.
- Ĉi tiu aleo direktiĝas al la arbaro.
- Li lerte aldirektis nian paroladon ĝis la celo.
- Subite la ŝipo iĝis nedirektebla kaj ni ĉiuj ektimis.
- Ĉi tiu strato estas unudirekta.
- El kiu direkto venas la tornado?
- Direktu vin al sudo.
sábado, 22 de diciembre de 2007
REKTA ( recto,a ; derecho,a;
- Rekta vojo estas pli mallonga, ol kurba.
- Kurba estas la ligno, sed rekte ĝi brulas.
- Ni iris laŭ malrektaj stratoj kaj stratetoj.
- Ĉu ekzistas rekta trajno al via urbo?
- Mi volas ekvidi tiun rektan televidan dissendon.
- Oni anoncis pri la kresko de nerektaj impostoj.
- Ĝis profunda aĝo li restis rekta kiel kandelo.
- Sako malplena sin rekte ne tenas.
- "Rektigu vian dorson!" diris la patrino kaj mi subite rektiĝis.
- Ŝi staris ĉe la muro kun elrektigita talio.
- Por montri rektan parolon necesas uzi citilojn.
PAGI ( pagar)
1. rigardante la donitaĵon kiel objekton:
- Ĉi tie oni pagas altajn salajrojn (altan laborpagon).
- Se ni antaŭpagos aliĝkotizon, ni ricevos rabaton.
- Ni devas pagi la impostojn.
- Ŝuldo ne makulas, sed pagon postulas.
- Oni repagos al ni la vojaĝkostojn.
- Mi jam pagis vin, do bonvolu foriri!
- Avarulo pagas duoble.
- Eminenta ŝuldanto, malbona paganto.
- Ni faris ekpagon / partopagon ĉe aĉetado de la apartamento.
- Partopreno ĉi tie estas pagenda.
- Ni rajtas forpreni la aŭton pro via nepago.
- Senpaga estas nur la morto, sed ĝi kostas la vivon.
- Multaj flugfolioj estis disdonitaj senpage.
viernes, 21 de diciembre de 2007
VERGO (vara, palmeta, verga)
- Ŝi havis sorĉan vergon.
- Se vi ne obeos, vi ricevos vergojn (estos batata per vergoj)!
- Vergo doloras, sed saĝon ellaboras.
- Iam oni vergis la infanojn en la lernejoj.
- Ni bezonas pli grandan aŭton por veturigi ĉi tiun longan feran vergon.
KORTO (patio)
- Infanoj ludas en la korto.
- Staras la morto jam en la korto.
- "Vi povas paroli kun la kortisto, eble li ion vidis" diris li al la detektivo.
- La korta pordo jam estas ŝlosita.
- Ni aranĝis grandan antaŭkorton kaj pordojn por la antaŭkorto.
- Hodiaŭ okazis tre grava kunsido de kortumo (supera juĝistaro).
2. Ĉirkaŭbarita spaco antaŭ, post aŭ ĉirkaŭ domo, precipe en vilaĝo:
- Kelkaj kortobirdoj (anasoj, kokoj) promenis en la (birdo)korto.
- En sia korto ĉiu kok' estas forta.
TONDI ( cortar con tijeras, esquilar )
- Mi ne povas kredi, ke vi tondis la harojn!
- Antaŭ la festo mi iros al la tondisto.
- Li uzas tondomaŝinon por tondi siajn harojn.
- Ŝi detondis siajn harojn kaj forĵetis ilin.
- Patro tondas la heĝon.
- Oni tondas ŝafinojn, tremas la ŝafoj.
- Por ŝafo tondita Dio venton moderigas.
- La periodo de tondado de la ŝafoj jam komenciĝis.
- Tablon frapas tajloro, tuj tondilo eksonas.
- Ŝi eltondis sian artikolon el la revuo por memoro.
LIBERA ( libre )
- Mi lasis la hundon libera en la korto.
- Tute libera, kiel birdo aera.
- Pli bona pano sen butero, ol dolĉa kuko sen libero.
- Seka panpeco, sed en libereco.
- Ne insultu mizeran, ne moku malliberan.
- Li finis sian tempon de mallibereco.
- Ili perforte min malliberigis!
- Vivu mizere, sed vivu libere!
- Antaŭparolo liberigas de postparolo.
- Liberulo iras, kien li deziras.
- Mi estas libera civitano, kiu havas siajn rajtojn!
- Oni liberigis ŝin el sklaveco.
- Mi sentas min libera.
- Li kapablas liberan elparoladon de la lingvo.
- Ĉu la seĝo estas libera?
- Finfine mi liberiĝis de tiu teda gasto.
- Ni flugis en la libera aero.
- Sola vojo libera al la fundo rivera.
- La eniro en la koncerton estas libera (senpaga).
- Dum miaj ferioj mi volas esti libera de ĉiuj zorgoj.
KOLERI ( rabiar, estar colérico )
- Mi tre koleras kontraŭ vi, ĉar vi ne konservis miajn sekretojn!
- Kolero montras malsaĝulon.
- Virino kolera pli ol hundo danĝera.
- Vi kolerigis nin per viaj faroj.
- La patro koleregas, ĉar vi ne obeis lin.
- Li estas tre (ek)kolerema kaj ekscitiĝas ĉe la plej malgranda bagatelo.
- Patrino parolis per kolereta voĉo.
KVERELI ( reñir, altercar, querellarse )
- La gepatroj komencis kvereli inter si.
- Mi ĉiamaniere provis pacigi ilian kverelon.
- Li ekkverelis kun aliaj knaboj, ĉar tiuj ofendis lin.
- Mi ŝatas ŝin, ĉar ŝi ne estas kverelema persono.
MISTERO (misterio)
- Lia morto ĝis nun restis mistero.
- Iu mistera forto venigis min ĉi tien.
- Ŝi ĉiam kondutas tre mistere.
- Mi vidas neniun misteraĵon en tiu ĉi kontrakto.
OKUPI ( ocupar )
- Mia skribaĵo okupas tri paĝojn.
- Okupi sen celo lokon sub ĉielo.
- Malamikoj okupis nian urbon.
- Mi ne scias, kiom longe daŭros la okupado.
- Okupantoj ne intencas forlasi nian landon.
- Ŝi okupis ĉiujn liajn pensojn.
- Nun mi estas okupita, bonvolu ne ĝeni min.
- Denove vi okupiĝas pri bagateloj!
- Li havas nenian okupon nuntempe - li estas senokupa.
- Dancado estas mia ŝatokupo.
PROFESIO ( profesión )
- Mi deziras komenci la profesion de instruisto.
- Li estas profesia aktoro.
- Ŝi faras sian laboron tre profesie.
- Mia patro profesias kiel kuracisto.
- Mi scias multajn profesiulojn, kiuj povus helpi al ni.
SERVI ( servir )
- Vi servis en mia domo dum multaj jaroj.
- Al du sinjoroj samtempe oni servi ne povas.
- Mi bezonas homon por servado en la ĉambroj.
- Se la gasto estas amata, eĉ lia servanto ne restas malsata.
- Hodiaŭ estas libera tago por la servistaro.
- Ni iras al memserva restoracio.
- Mi estas preta servi vin, se bezonatos.
- Servo ne petita ne estas merita.
- Akvo kaj pano servas al sano.
- Oni volis servigi Esperanton al la paco.
- La libroservo ofertas librojn, vortarojn kaj aliajn utilaĵojn.
- Kio servas por ĉio, taŭgas por nenio.
- La paĝoj de tiu ĉi paĝaro troviĝas en tre bona servilo.
sábado, 15 de diciembre de 2007
SPIRI (respirar)
- Mi eliros por spiri freŝan aeron.
- Dum la tuta nokto mi aŭskultis lian spiradon.
- Fratino blovis sian spiraĵon sur la vintran fenestron.
- La hundo laciĝis de la kurado kaj spiregis.
- Mi enspiris freŝan aeron kaj tuj eksentis min pli bone.
- La aero de la drinkejo estas tute nespirebla!
- Li estis kurinta kaj venis nun senspire trans la korton.
- Ŝi ankoraŭ spiras!
- Li jam faras la lastan spiron.
- Lasu min spiri, mi petas.
- Permesu al mi ekspiri.
- Ĉiuj liaj vortoj kaj agoj spiras tiun ideon.
- Lia libro elspiras malamon.
BLOVI (soplar, silbar)
- Mi ne volas ien iri, ĉar fortega vento blovas. / No deseo ir a ningun lugar porque sopla un fuerte viento.
- Ne sama la vento blovas konstante. / No sopla constantemente igual el viento.
- Aŭdiĝas blovado de forta vento. / Se escucha el soplar de un fuerte viento.
- Gardu vin de trablovo, ĉar vi povas malsaniĝi. / Cuidese de los soplos porque puede enfermarse.
- Blovu sur viajn fingrojn kaj ili varmiĝos. / Sopla sobre tus dedos y se calentarán.
- En abelujon ne blovu./ No soples en la colmena
- Muzikistoj blovas per diversaj muzikiloj. / Los músicos soplan através de los diversos instrumentos musicales.
- Blovu la supon por ke ĝi iom malvarmiĝu. / Sopla la sopa para que se enfríe algo
- Brogita eĉ sur akvon blovas. / Escaldado hasta sobre el agua sopla
- Saltadi ĉirkaŭ afero, kiel blovata neĝero. / Saltar alrededor de un asunto como copo de nieve soplado
- Sama buŝo blovas varmon kaj malvarmon. / La misma boca sopla calor y frío
- Se la tempo forblovis, ni jam helpi ne povas; kio post ni aperos, ni de ĝi ne suferos. / Si el tiempo ya pasó, ayudar no podemos; lo que después de nosotros venga, nosotros no lo padeceremos.
- Enblovu aeron en la baloneton, mi petas. / Infla el baloncito, por favor.
- Plenblovi la lipojn (malŝate). / Sopla por los labios ( en señal de disgusto)
PROVIZORA (provisorio,a)
- Dum ĉi tiu ponto estos renovigata, bonvolu uzi provizoran ponton, kiu estas apude./ Mientras este puente sea renovado, por favor usar el puente provisorio que está al lado.
- Tio estas nur provizora rimedo por la solvo de la problemo./ Eso es solo un recurso provisorio para la solución del problema.
- Ŝi provizore bandaĝis min ĝis la veno de kuracisto. / Ella provisoriamente me bendó hasta la llegada del médico.
- Mi estis provizore komisiita pri tiu posteno. / Fui provisoriamente encomendado en ese cargo.
AGRABLA (agradable)
- Vi estis tre agrabla al mi!
- Agrabla estas gasto, se ne longe li restas.
- Estas tre agrable, ke vi vizitis min.
- Li faris multe da agrablaĵoj al mi.
- Ŝia agrableco min tre plezurigis.
- Ni ĉiam provas agrabligi nian vivon.
- Subite ni ekaŭdis malagrablan voĉon.
INTELIGENTA ( inteligente)
- Li estas tre inteligenta infano.
- Ŝi plenumis la taskon kun inteligenteco.
- Mi devis fari inteligentecan teston.
- Multaj inteligentuloj venis al la spektaklo.
- Nur malinteligenta homo povis diri tian stultaĵon.
AFABLA ( afable, amable)
- Ĉu vi ne volas esti tiel afabla kaj helpi al mi trovi la vojon? / ¿Sería tan amable de ayudarme a encontrar el camino?
- Apud plena manĝotablo ĉiu estas tre afabla. / Alrededor de un comedor lleno todo es muy amable.
- Dankon pro via afableco, kiun vi montris al mi. / Gracias por la amabilidad que mostraste conmigo.
- Vi estis tre malafabla al via patrino! / Fuiste muy desagradable con tu mamá.
- Mi kun plezuro akceptis ŝian afablan inviton. / Acepté con placer su amable invitación.
- Afabla vorto pli atingas ol forto. / Una palabra afable logra más que la fuerza.
- Kiu agas afable, vivas agrable. / Quien actúa amablemente, vive agradablemente.
- Evidente ŝi ne ŝatas min, ĉar ŝi rigardis al mi malafable. / Evidentemente ne le gusto a ella, pues me miró con rudeza.
- La programo estas tre afabla. / El programa es muy amable
miércoles, 12 de diciembre de 2007
MEDIO ( medio, medio ambiente )
- Ĉiu vivulo devas adaptiĝi al sia medio. / Todo ser viviente debe adaptarse a su medio ambiente.
- Fiŝoj loĝas en akva medio. / Los peses viven en un medio acuático
- Li estas sperta pri la mediologio (studo de la rilatoj inter la vivuloj kaj ilia medio). / Él es experto en la mediología ( estudio de las relaciones entre los seres vivientes y su medio ambiente)
- Mi uzas nur mediafablajn / mediindulgajn produktojn (kiuj kaŭzas relative malmultajn aŭ neniujn mediproblemojn). / Uso solo productos amigables con el medio ambiente ( que causan relativamente pocos o ningún problema al medio ambiente)
- Ili estas medikonsciaj (konsciaj pri la malbonaj efikoj de produktoj al la medio), sed ĉiukaze uzas tiujn produktojn./ Ellos tienen consciencia medioambiental (conscientes sobre las malas consecuencias de los productos en el medio ambiente), pero de todos modos usan esos productos
- La karaktero de infano multe dependas de la familia medio./ El carácter del niño depende mucho del ambiente familiar.
- Medio influis la talenton de artisto. / El medio influye el talento de un artista.
ABSURDA ( absurdo)
- Via iniciativo estas absurda en tiaj cirkonstancoj / Tu iniciativa es absurda en tales circunstancias.
- Ĉu vi ne komprenas, ke vi diras absurdaĵojn? / No entiendes que dices cosas absurdas?
- La absurdeco de la milito ĉiam pli kaj pli evidentiĝas. / Lo absurdo de la guerra siempre se evidencia más y más.
- La ideo de senfina movado estas absurda hipotezo. / La idea de un movimiento sin fin es una hipótesis absurda
- Ni povas pruvi ĉi tiun geometrian proponon per absurdo (pruvante, ke, se oni ne akceptas ĝin, oni ricevas absurdajn konsekvencojn). / Podemos probar esta propuestas geométrica mediante un absurdo ( probando que si no se le acepta, se reciben consecuencias absurdas)
KORESPONDI ( corresponder)
- Mi ŝatas korespondi kun homoj el diversaj landoj.
- Tiun problemon mi solvis per korespondo kun miaj kolegoj.
- En la muzeo oni publikigas korespondaĵojn de diversaj verkistoj.
- Finfine mi vizitis mian korespondanton.
- Ni proponas korespondan servon por esperantistoj.
- La ŝipo korespondas kun la trajno.
- Ni certigas la korespondadon inter la aŭtobusreto kaj la aviadilejo.
AVANTAĜO ( ventaja )
- La sola avantaĝo estas, ke neniu nin ĝenos dum tiu tempo.
- La nova sistemo havas kelkajn avantaĝojn.
- Ili proponis al ni avantaĝajn kondiĉojn.
- Tiu medikamento estas avantaĝe anstataŭita de iu nova.
- Malgraŭ la malavantaĝo, kiun spertas parolantoj de nelatinidaj lingvoj, Esperanto estas la plej facila internacia lingvo.
MEDITI ( meditar)
- Mi longe meditis pri mia estonteco.
- Stomako malsata nur pri pano meditas.
- Kontraŭ faro farita ne helpas medito.
- Ĉe ĉiuj tiuj meditoj mi forgesis la tempon kaj horon.
- Apud la tablo sidas en profunda meditado kelkaj homoj.
- Knabino estis silentema kaj meditema.
- Mi primeditis la avantaĝojn kaj malavantaĝojn de la aranĝo.
martes, 11 de diciembre de 2007
JUKI (picar, escocer)
- Kio jukas min?!
- Juku la haŭto, sed ne sur mia korpo.
- Li gratis la jukantan orelon.
- Denove komenciĝis alergio: okuloj ruĝiĝis kaj ekaperis juko de la nazo.
- La jukado ĝenis koncentriĝi pri la laboro.
- Mi ne scias, kiel aperis ĉi tiu jukiga makuleto sur mia haŭto.
OMBRO (sombra)
- Estis tre varme, pro tio ni sidis en la ombro de arbo.
- Eble ni trovu iun ombran lokon?
- Ni promenis en la ombrejoj de la parko.
- Mi kuŝis en senombra plaĝo.
- Mi ankoraŭ ne aldonis ombrojn al la desegnaĵo.
- La pentristo ombrumis la pentraĵon.
- Kie lumo ekzistas, ankaŭ ombro troviĝas.
- Ŝian frunton ombris malĝojaj pensoj.
- Timi sian propran ombron.
- Lia ombro ŝajnis klini sin al mia lito.
- Sur lia vizaĝo aperis ombro de supozo.
- Ne estas eĉ ombro da danĝero.
PRODIGI (prodigar, gastar)
- Li prodigis sian tutan heredaĵon.
- La tuta mono jam estas prodigita al malriĉuloj.
- Ŝi estas bone konata pro sia regalemo kaj prodigo.
- Multaj volas amikiĝi kun prodigaj homoj.
DELICA (delicioso,a)
- Kun granda delico mi manĝis tiun bongustegan kukon.
- Ŝi regalis nin per delica manĝaĵo.
- Manĝi tiun frukton estas pli delice ol gustumi iun ajn dolĉaĵon.
JUNGI (uncir)
- La patro jungis la ĉevalon al veturilo.
- La jungilaro rompiĝis.
- Ili prenis du bovojn kaj aljungis ilin al ĉaro.
- Kiu sin enjungis, devas tiri.
- Ni kunjungis du ĉevalojn.
- Ili maljungis lokomotivon.
viernes, 7 de diciembre de 2007
KONTANTA (contante)
- Je kontanta pago vi ĝuas rabaton!
- Ĉi tiun aŭton mi aĉetis kontante.
- Vi ne akceptu liajn belajn parolojn por kontanta mono (kiel veron).
- Ĉu ni povos facile akiri kontantan monon en tiu lando?
- Mi ne portas kontantaĵon kun mi, ĉar mi havas kreditkarton.
BALAI (barrer)
- Mi balais la mortintajn foliojn.
- Se ĉiu balaos antaŭ sia pordo, tiam en la tuta urbo estos ordo.
- Balaaĵon el korto eksteren ne elportu.
- Balau vian ĉambron.
- La stratoj estis balaitaj.
- Nova balailo bone balaas.
- Metu tiujn pecojn de rompita vazo en la balaaĵujon.
- Balaistoj ne multe enspezas en nia lando.
- La venkinta partio balais siajn kontraŭantojn.
- La vento forbalais la nubojn kaj la ĉielo denove iĝis bela.
DENUNCI (denunciar)
- Ĉu vi denuncis min al la instruisto?
- Iu denuncis lin pri ŝtelo.
- Ili faris denuncon antaŭ polico kontraŭ siaj najbaroj, kiuj okupiĝis pri monfalsado.
- Homoj malŝatas denuncantojn.
- Denuncisto estas homo, kiu estas pagata aŭ ŝirmata de la polico por denunci.
KOTO (barro)
- Li havas koton ĉe siaj ŝuoj.
- Kaldrono ridas pri poto kaj mem estas kota.
- Kotisto balaas la stratojn.
- Nia aŭto enkotiĝis.
- Bonvolu senkotigi viajn ŝuojn, ĉar mi ĵus ordigis la hejmon.
- Amaso da koto estis ĵetita sur lin.
- Kiu ludas kun koto, malpurigas la manojn.
- Ne kotas besto en sia nesto.
VASTA ( vasto,a)
- Kiam li iĝis plenkreska, li foriris en la vastan mondon.
- La parto plej vasta venos la lasta.
- Kiu kaptas tro vaste, konservas malmulte.
- Ni zorgas pri disvastigado de nia lingvo.
- La malvasteco de lia loĝejo estas terura.
- La pantalono estas tro vasta por mi.
- Mi iom vastigis la bluzon.
- Mi estis surprizita de vasta programo de la aranĝo.
- La vasteco de viaj scioj estas mirinda!
KONSENTI (consentir)
- Mi konsentas, ke vi estas prava.
- Ĉiuj, kiuj havis saman opinion, konsente gestis.
- Pli valoras interkonsento, ol juĝa dokumento.
- Ili malkonsentas inter si.
- Ili senpripense konsentis mian peton.
- Vane vi tentas, mi ne konsentos.
- Mi konsentis iri kun li al la kafejo.
- Ŝi estas tre konsentema homo.
- Ni interkonsentis renkontiĝi je la kvina.
- Li konsentis favoron al ni.
- Silento estas konsento.
PLATA (llano, achatado)
- Tiu planto havas verdajn, maldikajn kaj platajn foliojn.
- Bonvolu doni al mi tiun ĉokoladan platon.
- La knabo platigis sian nazon sur la fenestra vitro.
- La ciferplato de mia brakhorloĝo brilas en la mallumo.
- Nia lando estas sufiĉe plata.
- Mi prizorgas la florojn, kiuj estas en la interetaĝa plataĵo de la ŝtuparo.
- Li havas truon en la manplato.
DIGESTI
- Li malbone digestas lakton.
- Mi prenis digestigan (faciligantan la digestadon) medikamenton.
- Io malbonas pri ŝia digesta aparato (organoj, kiuj kunhelpas al digesto).
- Li ofte spertas misdigeston.
- Ili devas digesti sian historion.
- Infanoj legu bone digesteblajn verkojn.
- Tiuj filozofiaj libroj estas nedigesteblaj por mi.
FOJNO
- Printempo ankoraŭ ne venis, sed ni jam ne plu havas fojnon.
- Ĉiuj forveturis fojni (falĉi kaj poste turni kaj returni la falĉitan herbon por ĝin sekigi).
- Mi ĉiam helpas al miaj geavoj pri la fojnado.
- Estante en la vilaĝo ni ofte noktumis en la fojnejo.
sábado, 1 de diciembre de 2007
DEPRIMI
- Mi ne scias, kio tiel deprimas min, ke mi nenion volas fari.
- Ŝi estas deprimita de sia malsukceso.
- Promenado en la naturo malpliigis la deprimon.
- Li tre deprimiĝis, sed mi kuraĝigis lin.
KONFLIKTO
- La reĝo ne sciis, kiel solvi la konflikton.
- Denove konfliktantaj partioj ne sukcesas interkonsenti.
- Mi volas konflikti kun neniu.
2. Malkonsento, kaŭzita de kontraŭeco de deziroj aŭ opinioj:
- Ja vi scias, ke tio estas konflikto de interesoj!
- Mia kapo estas plena de konfliktaj pensoj.
- En mia laborejo estiĝis laborkonflikto.
VIOLENTA
- Violenta morto trafis lin.
- Tiuj junuloj agis violente.
- Violento ofte estas montrata en la filmoj.
- Longan tempon violentis la krimulo, sed finfine li aperis en la prizono.
PREMIO
- Mia filo ricevis la unuan premion.
- Jam komenciĝis disdono de la premioj.
- El la dudek konkursaj desegnaĵoj oni premios nur tri.
2. Donaco proponata al aĉetantoj aŭ abonantoj, por stimuli eblajn klientojn:
- Aĉetante komputilon vi ricevos premion!
SOBRA
- Post la festo li devis veturi, pro tio li volis resti sobra.
- Kion sobreco deziras, ebrieco ĝin diras.
- Vi devas sobriĝi!
2. Evitanta ĉiajn superfluaĵojn:
- Mi ŝatas tiun ĉi libron pro la sobra stilo de la aŭtoro.
- La apartamento estis sobre dekoraciita.
3. Senpasia, senpartia, singarda pri siaj emocioj:
- Mi esperas, ke vi estas sobra homo kaj ne faros stultaĵojn!
- La proksimiĝanta danĝero tuj sobrigis lin.
SCIENCO (CIENCIA )
- Scienco konstante progresas. / La ciencia progresa constantemente.
- Scienco havas semon enuan, sed frukton bonĝuan. / La ciencia tiene una semilla aburrida, pero un fruto de buen gusto.
- Sciencistoj faris esplorojn rilate malpurecon de aero. / Los científicos hicieron investigaciones relacionadas con la contaminación del aire.
- Mi ĉiam ŝatis ekzaktajn sciencojn./ Siempre me gustaron las ciencias exactas.
- Ĝi estas por mi ĥina (ĉina) scienco. / Esto es para mí ciencia (china).
- Li legas sciencajn revuojn. / Él lee revistas científicas.
- Ŝi interesiĝas pri natursciencoj. / Ella se interesa por las ciencias naturales.
- Ne demandu scienculon, demandu spertulon. / No preguntes a un científico, pregunta a un experto.
SCIENCO
- Scienco konstante progresas.
- Scienco havas semon enuan, sed frukton bonĝuan.
- Sciencistoj faris esplorojn rilate malpurecon de aero.
2. Tutaĵo de la metodoj, hipotezoj, teorioj kaj scioj pri difinita fako:
- Mi ĉiam ŝatis ekzaktajn sciencojn.
- Ĝi estas por mi ĥina (ĉina) scienco.
- Li legas sciencajn revuojn.
- Ŝi interesiĝas pri natursciencoj.
- Ne demandu scienculon, demandu spertulon.
IDEALO
- Konstanta paco estas plej nobla idealo de la homaro.
- Ŝi estas ideala edzino.
- Mi tro idealigis lin kaj pro tio poste senreviĝis.
- Li estas idealisto, li ĉiam strebas al idealo
IMPORTI
- Nia lando importas multajn varojn el Ĉinio.
- Importa komerco komencis prosperi, ĉar multegaj landaj fabrikoj ĉesis funkcii.
- Ĝi protektis sin kontraŭ importo de kuirejaj aparatoj.
- La firmao okupiĝas pri importado de varoj.
sábado, 24 de noviembre de 2007
KOMANDI
- Kiu komandas la ŝipon?
- La taĉmento ne agos sen mia komando.
- La komandanto de ŝipo nun estas en sia komandejo.
2. Ordoni (manovron, militistan movon kaj simile):
- Haltu! komandis la kapitano.
- Li telekomandis direktoŝanĝon de raketo.
- Mi estas alkomandita ĉi tien por gardostari.
3. Deteni, estri:
- Komandu viajn pasiojn.
- Ĉiun demandu, sed mem al vi komandu.
ELASTA
- Ŝtalo estas tre elasta kaj formebla.
2. Tre fleksiĝema, malrigida:
- Ŝia talio estas gracia kaj elasta.
- Mizero piedojn sanigas, kolon elastigas.
- Neniu besto povas konkuri kun la elasteco de iliaj saltoj.
3. Facile adaptebla al diversaj cirkonstancoj:
- La signifo de la afiksoj devas resti elasta.
- La lingvo iomete elastiĝis.
HELA
1. Donanta aŭ ricevanta fortan vivan lumon:
- Tiun helan tagon ni decidis veturi al lago.
- Post vetero malbela lumas suno plej hela.
- Helecon nokte ni havas kiam brilas luno.
- La lampo heligas la ĉambron.
- Jam estas malhela nokto kaj pro tio mi nenien volas iri.
2. Enhavanta multe da blanko (se paroli pri farboj):
- La ĉielo estas hele blua.
- Ŝi surhavis malhele ruĝan robon.
3. Vigle, akute sonora:
- Dum la festo en la urbo aŭdeblis laŭtaj, helaj voĉoj (pro gaja humoro).
- Tiu novaĵo malheligis la ĝojan feston.
- Ŝia vizaĝo heliĝis post lia rigardo.
KNEDI
1. Premadi kaj prilabori per la manoj pastecan substancon, por doni al ĝi ian formon:
- Mia avo knedas belajn potojn.
- Knedu (masaĝu) miajn muskolojn, mi petas.
2. Premante kaj kirlante miksi per la manoj farunon kaj akvon, por fari paston:
- La patrino knedas la panon.
- La pasto ne estas knedebla, ĉar ĝi enhavas tro multe da akvo.
- Pasto por la torto devas esti sufiĉe densa kaj ne tro knedita.
- Post kiam ni aĉetis knedmaŝinon ni ĉiumatene bakas la panon.
FLUI
1. Moviĝi seninterrompe malsupren laŭ deklivo (se paroli pri likvoj):
- Ŝiaj larmoj rivere fluis.
- Fluis sur lipoj, sed en buŝon ne trafis.
- En fremda tegmento li flikas truon kaj en propra ne vidas la fluon.
- La sango elfluis el la vundo.
- Ni venis ĝis la enfluejo - loko, kie la rivero enfluas en la maron.
- Ni iru kontraŭflue / laŭflue, restante en la akvo.
- La parko troviĝas apud la kunfluejo de la plej grandaj riveroj.
2. Moviĝi seninterrompe kaj facile de unu loko al alia (se paroli pri fluidoj):
- En la aero fluis odoro de floroj.
3. Amase, seninterrompe direktiĝi ien:
- En la urbo jam fluas paroloj pri via mizero.
- Mono fluas al riĉulo, batoj al malriĉulo.
- Li flue parolas la ĉinan.
- Per lerta admono alfluas la mono.
- Spesmilo superflua poŝon ne ŝiras.
- Dum la festo la tuta popolo disfluis sur la stratoj.
- Forfluu infano kune kun la bano.
- Mi ne superfluas per riĉaĵoj.
4. Facile kaj glate trapasi de unu momento al alia:
- Mia vivo fluas trankvile.
- Vivo glate ne fluas, ĉiam batas kaj skuas.
- Feliĉo venas gute, malfeliĉo venas flue.
BRIDO
Rimenaranĝo ĉirkaŭ la kapo de rajdo- aŭ tir-besto, por ĝin konduki kaj gvidi:
- Li lasis al ĉevalo la bridon sur la kolo (ne plu gvidis ĝin).
- Riĉeco sen gvido kiel ĉevalo sen brido.
- Bridu vian buŝon!
- Mi malbridis la ĉevalon.
- La verkisto havis nebrideblan fantazion.
- Mi estis ŝokita, kiam mi ekvidis lian senbridan koleron.
- La senbridigita popolo komencis fari malordon en la lando.
KURAĜA
- Li estas kuraĝa soldato.
- Malantaŭ barilo kuraĝo estas facila.
- Post la fino de l' batalo estas multe da kuraĝuloj.
- Lia ekzemplo kuraĝigis la tutan armeon.
- Mi ne estas malkuraĝulo!
2. Trankvile energia antaŭ malfacilaĵoj, ofendoj kaj simile:
- Ŝi ĉiam tenas sin kuraĝa kontraŭ atakoj.
- Kiu kritikas kuraĝe, mem agas malsaĝe.
- Mi ne kuraĝis diri mian opinion.
- Finfine mi kuraĝiĝis kaj diris, kion mi pensas pri tio.
3. Karakterizata de tia memregado kaj energio:
- Via konduto estas tro kuraĝa, mi pensas.
- Kuraĝa mieno antaŭ propra kameno.
jueves, 22 de noviembre de 2007
PREMI
- Ne premu ĉi tiun butonon!
- Najbaro ne ĝemas, kiam boto nin premas.
- Mi elpremis sukon el la fruktoj.
- Enpremi en la teron.
- Ŝi trapremis terpomojn kaj faris kaĉon.
- Li premis al mi la manon.
- Ŝi etendis la manon por manpremo.
- La laboro min premas.
- Malfeliĉo komuna estas malpli premanta.
- Mi cedis al la insista premo de amikoj.
- La koro premiĝas vidante tiun situacion.
- Ili premis la malamikojn.
- Alpremi iun al muro.
- La malriĉuloj estas premataj en nia lando.
- Li subpremis la homojn.
miércoles, 21 de noviembre de 2007
GLITI (patinar, resbalar, deslizarse)
- Birdoj glitas en la aero.
- Ĝi glitas de li kiel pizo de muro.
- Okazon kaptu ĉe l' kapo, ĉar la vosto estas glita.
- Atendis, meditis, ĝis en tombon englitis.
- Li rapide deglitis de la ĉevalo.
- Hodiaŭ mi prenos miajn glitilojn kaj iros gliti / glitumi, ĉar la vetero estas tre bela kaj frosta.
- Glitado estas mia ŝatokupo.
- En mallumo ŝi (ek)glitis kaj falis.
- La vojo estis glitiga.
- Li glitis po iomete en mizeron.
- El lia mano ĉiu monero elglitas (li estas tute malŝparema).
- La aktoro traglitis nerimarkite.
- La pejzaĝo rapide preterglitis antaŭ niaj okuloj.
- Radoj de mia biciklo komencis gliti.
DELIKATA
- Al mi plaĉas via delikata parfumo.
- Tiu ĉi manĝaĵo estas delikataĵo en nia lando.
- Tio estas delikata vazo.
- Delikateco de la ŝtofo malebligas lavi ĝin per lavmaŝino.
- Aŭdiĝis blovado de delikata venteto.
- La viro delikate premis mian manon.
- Li maldelikate tiris min antaŭen.
- Miaj piedoj ĝuas delikatan sablon.
- Mi ne povis diskuti kun ŝi pri tiel delikata afero.
- Liaj delikataj oreloj ekaŭdis mallaŭtan, sed tre belan muzikon.
- Ili montris al ni siajn delikatajn morojn.
- Ne plu rakontu tiajn maldelikatajn ŝercojn!
- Mi ne plenumis lian sendelikatan postulon.
AKOMPANI
- Li akompanis sian koramikinon ĝis ŝia domo.
- Sukceso ĉiam vin akompanadu!
- La prezidento venis kun granda akompanantaro.
- Atendu iomete, mi elakompanos miajn amikojn (ĝis la elirejo de la domo).
- La filantropio ne ĉiam akompanas la riĉecon.
- Mi akompanas la kantiston per la piano.
- Ŝi kantas kun la akompano de gitaro.
- Li estas akompananto de la fama pianisto.
DELIRI
- Malsano igas ŝin deliri.
- Eĉ monstron admiras, kiu ame deliras.
- Mi kuŝis en deliro kaj tute ne sciis, kie mi troviĝas.
- Por parolo delira ne ekzistas rediro.
- Tiu rakonto estas nur deliraĵo.
AROMO
- Mi eksentis aromon de kafo kaj tuj ellitiĝis.
- La aromon de la realeco tiuj rakontoj ne povas transdoni.
- Niaj kapoj turniĝis de tia aroma aero.
- Mi aldonis iom da aromherboj al la plado.
- Rozoj aromis en la nokto.
- Oni uzis aromaĵojn en Egiptujo por mumiigado.
- Dum la festo bukedoj da floroj aromigis la aeron.
ESENCO
- Ni eble ne diskutu pri la dia esenco.
- Li ne multe pensas pri sia propra interna esenco.
- Nomo egala, sed esenco mala.
- Laŭ la aspekto li estis bona homo, sed esence li estis ruzulo.
- Mi ne komprenis la esencon de lia demando.
- Bruo potenca, nula esenco.
- La dokumento laŭ mi ne estas tute klara kaj esenca.
- Tio estas neesenca problemo.
- Mi verŝis iom da roza esenco en akvon kaj banis min.
MARKO
- Vi rekonos mian libron, cxar gxi havas markon.
- Mi markis viajn erarojn per krajono.
- Tiu ĉi papermono estas falsita, ĉar ĝi ne havas akvomarkon.
- Niaj ŝafoj estas brulmarkitaj, por ke ni povu ilin rekoni.
- La organizo produktis multajn belajn glumarkojn.
- Sekvu la gvidmarkojn (signojn ĉe vojo) por ne perdiĝi.
- Mi rekomendas ĉi tiun markon de kafo.
- Kiu estas la marko de via aŭto?
- Tio estas bonkvalita, markhava brakhorlogxo.
- Ĉu oni jam normomarkis la varojn (markis sur aĵoj la fabrikmarkon, certigantan la bonkvaliton de la fabrikaĵo)?
- Por povi uzi publikan telefonbudon vi devas havi telefonmarkon.
- Surgluu poŝtmarkon sur la koverton kaj sendu la leteron.
TIRANO
- Dionizo estis tirano.
- Li regis tirane.
- Oni malamas la tiranojn.
- Li havis tiranan povon.
- Li tiranis tutan landon.
- Mia estro estas vera tirano!
- Sklavo kun forta mano estas plej granda tirano.
- Lia tiraneco transiris la limojn.
PREZO
La prezo de tiu ĉi robo estas cent eŭroj.
Ju pli da aĉetantoj, des pli alta la prezo.
Eble ni unue rigardu la prezaron (tabelon de varoj kun prezoj).
Tiu ĉi vino estas prez(o)inda, ĉar ĝi estas markhava.
La bildon li volis ĉiapreze akiri.
Ŝi estas senpreza (ne havas pageblan prezon; senlime valora)!
Tiu aŭto estas altapreza.
Kiel alta estas la veturprezo gxis via urbo?
martes, 20 de noviembre de 2007
IMPOSTO
- Mi devas pagi impostojn pri la aŭto.
- Ĉiuj aĉetantoj pagas nerektajn impostojn - impostojn, enkalkulitajn en la prezoj de varoj.
- Oni impostas vinon.
- Ŝi ne estas impostebla, ĉar ŝi nenie laboras.
- Li provis imposteviti, ĉar li tute ne volis pagi impostojn.
- Ĉu tiu ĉi varo estas senimposta?
- Mi ne komprenas, kial oni superimpostis ĝin (metis kroman imposton).
- Ni veturigis la varojn al alia lando kaj devis pagi limimposton.
- Vi devas pagi pontimposton por povi trapasi ĉi tiun ponton.
- Li jam estas plenkreska kaj devas pagi sangimposton (li devas militservi).
DIETO
- Li komencis multe sportumi kaj pro tio observas laktan dieton.
- Ŝi neniam frandemas, ĉar ŝi dietas.
- Diet(ik)isto helpis min elekti plej taŭgan dieton.
- Ankaŭ dietuloj povos ĝui nian feston, ĉar ĉi tie estos multe da fruktoj.
TAJLORO
- En nia fabriko laboras nur la plej bonaj tajloroj.
- Ĉiu tajloro havas sian tranĉmanieron.
- La patro sidis ĉe sia tajlora tablo kaj ion tajloris.
- Li tajloris al mi belegan jakon.
- Kiam mi estis malgranda, mi volis iĝi tajlorino.
- La kostumojn por ĉi tiu spektaklo faris nia teatrotajloro.
MODELO
- Unue mi pretigis la modelon de la statuo per argilo.
- Ni modelis statueton.
- Mia frato kolektas etmodelojn de aŭtoj.
- La tajloro preparis modelfoliojn / papermodelojn kaj uzis ilin por kudri pantalonon.
- Jam venis modelo, kiun mi intencas pentri.
- La modeloj prezentis la plej novan kolekton de vestoj.
- Epoko de tro maldikaj modelinoj po iomete pasas.
- Li estas tre fama modelisto - homo, kiu desegnas la modelojn de laŭmodaj vestoj.
- Tiu vesto estas modelo de bongusto.
- Lia konduto estas modela (inda servi kiel modelo).
SVELTA
- Tie estis multaj belaj, sveltaj knabinoj, kun kiuj mi volis konatiĝi.
- Tiu modelino iĝis fama pro sia svelteco.
- Mi devas observi sveltigan dieton.
- La viro estis malsvelta kaj forte konstruita.
PACO
- Li donis pacon al nia lando.
- Tio estas la sola rimedo por pacigi la landojn.
- Kie minaco, tie malpaco.
- Pro limoj kaj baroj malpacas najbaroj.
- Ili vivas inter si en paco.
- Geedzoj en paco vivas en reĝa palaco.
- Paca silento, ke ne blovas eĉ vento.
- Mi jam paciĝis kun mia amiko.
- Juĝo komencita paciĝon ne malhelpas.
- Li havas tre (mal)paceman karakteron.
- Malsaĝulo malpacigis kaj dek saĝuloj repacigi ne povas.
- Malpaculon ĉiu batas.
- Paco estis sur la vizagxo de la mortinto.
- Paco al lia cindro (la mortinto ripozu trankvile)!
- Estis trankvile kaj pace tie.
- Mi ne povas paciĝi kun tia ideo!
TRONO
- La reĝo sidis sur sia trono.
- Ne atingos krio ĝis la trono de Dio.
- Li perdis sian tronon.
- Dio tronas en la ĉielo.
- La angla revolucio detronigis Karolon la 1an.
- Oni volis surtronigi tute alian homon.
UZURPI
- Li uzurpis la tronon.
- Homoj protestas kontraŭ uzurpado de iliaj rajtoj.
- Lia uzurpatora agado elvokis protestojn.
domingo, 18 de noviembre de 2007
STELO
- Ĉi-nokte ni observos la stelojn.
- Estis malvarma, sed stelluma / stelplena nokto.
- Ni ekvidis falantan falstelon kaj pripensis la dezirojn.
- Ĉu vi vidas tiun belegan ĉefstelon - la plej helan stelon en la ĉielo?
- Ektagiĝos kaj la matenstelo ekleviĝos.
- Eknoktiĝos kaj la vesperstelo ekleviĝos.
- Li estas naskita sub favora stelo.
- Jen vi vidas la stelaron de Leono.
- Sur la pinto de la Kristnaska arbo brilis stelo.
- Verda stelo estas simbolo de Esperanto.
- Li iĝis stelo kaj forgesis siajn amikojn.
- Multaj steluloj kaj stelulinoj venis al la festo.
POLVO
- La vento ĵetis al mi polvon da akvo.
- Mi havas alergion kontraŭ florpolvo.
- Polveto el pudro falis sur mian blankan robon.
- La ĉaro ekveturis kaj leviĝis nubo da polvo.
- Ĵeti polvon en la okulojn.
- Ĉio estas por li kiel polvero sur la tero.
- Kara, senpolvigu viajn ŝuojn.
- Mi nun viŝas la polvon de sur la mebloj.
- La frato purigas la tapiŝon per polvosuĉilo.
- La breto estas polv(oplen)a, mi devas ĝin purigi.
- Nur polvo restis de li!
- Lia korpo dispolviĝis, sed memoro pri li restos por ĉiam.
FUNDAMENTO
- La domo ankoraŭ ne estas konstruita - estas nur fundamento.
- Detruita ĝis la fundo de l' fundamento.
- Ĉiuj ĉeestantoj metis fundamentajn ŝtonojn.
- La konstruaĵo estas bone fundamentita.
- Tradicio kaj interkonsento estas la fundamentoj de ĉiu lingvo.
- Verŝajne ĉiu esperantisto scias pri la netuŝebleco de la Fundamento.
- Tion oni devas fundamente esplori.
- Fundamentistoj severe obeas kaj defendas la Fundamenton.
- Viaj proponoj estas senfundamentaj kaj ni ne povas ilin akcepti.
KLINI
- Klinu la kruĉon kaj trinku!
- Ili penis deklini nin de nia vojo, sed malsukcesis.
- Se vi sekvos nin, vi ne forkliniĝos de la vojo.
- Mi sendekliniĝe iros al la elektita celo.
- La neĝo klinis la branĉojn de la arboj al la tero.
- Sur arbon kliniĝintan saltas la kaproj.
- Li salute klinis la kapon.
- Ŝi salutis min per klino de la kapo.
- Mi alklinis mian orelon al ŝi, por ke ŝi povu diri al mi ion.
- Li elkliniĝis super la balkonon.
- La reĝino ĉiamaniere provis klini la animon de la reĝo al pardonemo.
- Ŝi estis bona knabino, sed subite dekliniĝis de la bona konduto.
- Mi esperas, ke vi pardonos ĉiujn miajn dekliniĝojn.
- Mi devas klini min antaŭ la cirkonstancoj.
- Plena sako ĉiun mastron al vi klinos.
KLERA
- Li estas ne nur klera, sed ankaŭ tre bona homo.
- Sciencon oni ne mendas, klerecon oni ne vendas.
- Tiu instruisto klerigas nin pri matematiko.
- Mi multe laboris por mia kleriĝo.
- Ŝi ne volas amikiĝi kun malkleruloj (senkleruloj).
INTIMA
- Al neniu mi rakontas pri miaj intimaj sentoj.
- Mia vivo estas intimaĵo.
- La afero estas intime konata.
- Niaj interrilatoj estas intimaj.
- Pli bona amiko intima, ol parenco malproksima.
- Ili vivas en intimeco.
- Amiko - intimulo.
LOKALIZI
- Ni lokalizis iun aviadilon.
- Oni devas lokalizi la fonton de epidemio.
- Eĥolokalizo helpas al delfenoj orientiĝi kaj trovi nutraĵojn.
viernes, 9 de noviembre de 2007
TAKSI
- Mi neniam taksas homojn laŭ ilia aspekto.
- Belecon taksas ne okulo, sed koro.
- Vi malgajnis, ĉar vi subtaksis la kontraŭulon.
- Mi esperas, ke vi alte taksos la gravecon de ĉi tiu problemo.
- Malplaĉas nenio, se taksas pasio.
- Ne trotaksu liajn sentojn.
- Oni taksas je mil la nombron de la mortintoj.
- Ni petos de spertulo la taksadon de nia domo, kiun ni intencas vendi.
- Asekura taksisto mistaksis la perdon.
- Ŝi havis netakseblan kolekton da diversaj belaĵoj.
- La registaro taksis la ĉefajn nutrovarojn.
- La benzino ofte estas taksata tre alte.
- Ni lasis la aŭton en sentaksa parkejo de aŭtoj.
BRILI
- Hodiaŭ estas tre bela tago: la suno brilas, kantas la birdoj...
- Brilo de fajro donis iom da lumo.
- La lampo briligas la korton.
- La steloj rebrilas en la lago.
- La steloj trembrilis en la silenta nokto.
- Neĝo bele brilis.
- Ne ĉio utilas, kio brilas.
- Ne ĉio brilanta estas diamanto.
- Ŝiaj okuloj ekbrilis, kiam ŝi ekaŭdis la novaĵon.
- Mi devas konfesi, ke mia sano jam ne brilas.
- La festo estis tre brila.
- Vi aspektas brile!
IMAGI
- Imagu, kiel mi surpriziĝis, kiam ili ĉiuj venis gratuli min!
- La sufero estis apenaŭ imagebla.
- Ilia domo estas neimageble bela.
- Mi imagis alian finon por la filmo.
- Tio estas nur imagita rakonto.
- Tiu historio estas bazita nur sur imagaĵoj.
- Li estas tre imagema verkisto - li havas tre bonan imagon.
REVI
- Mi revas pri bela edzino.
- Kiu aŭskultas, kie li ne devas, tiu aŭdas, kion li ne revas.
- Mi esperas, ke miaj revoj realiĝos.
- Ŝia reva rigardo montris, ke nun ŝi pensas pri io bela.
- Li estas revema romantikulo.
- Ekstere aŭdiĝis milda, reviga melodio.
- La filmo iom senrevigis min.
- Mi elreviĝis pri la kongreso.
- Mi ĉiam revis fariĝi instruisto.
- Bona kaporalo revas esti generalo.
- Ĉesu esti revulo kaj komencu agi!
MILITO
- Tiuj du landoj denove komencis militi unu kontraŭ la alia.
- Du militas - tria profitas.
- Unu soldato militon ne faras.
- Ĉi-monate komenciĝis militaj preparadoj.
- Ili volas milite pligrandigi sian teritorion.
- La militestro estis murdita.
- Militistojn nenio timigis, ili restis en siaj lokoj.
- Vi ne sukcesos almiliti mian simpation.
- Ni spertis du mondmilitojn.
jueves, 8 de noviembre de 2007
SULKO
- La plugilo tranĉas longajn sulkojn.
- Venteto sulkigis la akvon.
- La plejmulto treniĝas en la vojsulkoj de malnovaj kutimoj.
- Kiam ŝi ridetas, sur ŝiaj vangoj aperas sulkoj.
- Liaj brovoj malsulkiĝis.
- La ŝipo trasulkas la maron.
- Cerbo havas multajn sulkojn.
- La manplatoj de avino estas jam sulkiĝintaj.
FALTO
- Ŝi estas juna kaj pro tio ne havas faltojn.
- La haŭto sub liaj okuloj pendas falte.
- Maljuneco faltis ŝian belan vizaĝon.
- Vi aspektas tre bone malgraŭ la faltiĝinta frunto.
- La ĥirurgoj senfaltigis ŝian vizaĝon.
RIDI
- Mi tiom ridis, ke la ventro jam doloras.
- Plej bone ridas, kiu laste ridas.
- Rido matene - ploro vespere.
- Ploranton ni evitas, ridanton ni imitas.
- Ni ridegis pri la ŝercoj de komikisto - ili tre ridigas homojn.
- Antaŭ niaj okuloj aperis ridanta pejzaĝo.
- Bone tiu sidas, al kiu la sorto ridas.
- Bela mateno ridetas al ni.
- Sur ŝia vizaĝo mi ekvidis rideton.
- Li ridis, kiam mi malsukcesis.
- Ridas blindulo pri lamulo.
- Sen povo kolero estas ridinda afero.
- Ĉu tiuj aĉuloj denove vin mokridis?!
MEZURI
- Ni mezuris la longon kaj la larĝon de la ĉambro.
- Dek fojojn mezuru, unu fojon detranĉu.
- Por ĉiu plezuro devas esti mezuro.
- La nombro de esperantistoj ne estas mezurebla.
- Ne ĉiam per aĝo mezuriĝas la saĝo.
- Ĉiu mezuras aliajn laŭ sia mezurilo.
- La tajloro almezuris la robon al mi.
- La ŝuoj estis por mi laŭmezuraj.
- Antaŭ ni aperis nemezurebla, belega maro.
- Tiam li komencis senmezure drinki.
- Amo supermezura ne estas plezura.
- Mi invitis la termezuriston por ke li termezuru mian herbejon.
miércoles, 7 de noviembre de 2007
BUKEDO
- Mi ricevis belegan bukedon el rozoj.
- Aranĝi bukedon estas arto, kiun oni zorge lernas.
- Tie estis bukedo da belegaj virinoj.
- Ni ĉiuj ĝuis bukedon de la vino.
- La vino estis bonbukeda.
KANAJLO
- Mi ne komprenas, kiel vi iĝis kanajlo, se viaj gepatroj estis tiom bonaj homoj.
- Mi admiras la lertecon de mia kanajla edzino!
- Ili ĉiuj estis kanajle aspektantaj uloj.
- Vi estos punita pro ĉiuj viaj kanajlaĵoj!
- Nur kanajlaro partoprenis ĝin.
DUŜO
- Mi iras preni duŝon.
- Li duŝas sin.
- Nia duŝejo nun estas riparata, do ni devas iri al la najbaroj.
- La duŝilo estas sufiĉe granda kaj oportuna.
EMFAZO
- Ŝi deklaris kun emfazo, ke ŝi estas lia edzino.
- La stilon de Edmond Privat karakterizas bela harmonio de bonsoneco kaj emfaza vortordo.
- Li emfaze diris: "Tio estas mia posedaĵo".
- La instruisto emfazis ĉiujn gravajn vortojn
RABATO
- Mi aĉetis tiujn ĉi ŝuojn kun granda rabato.
- Mi povas rabati nur kvin eŭrojn.
- Ŝi vendis al mi rabate malnovajn kajerojn de la revuo.
- Oni povas trovi multajn rabataĵojn en la butiko.
- La plej novajn vestojn oni povas aĉeti nur senrabate.
lunes, 5 de noviembre de 2007
NUDA
Estis vintro, sed la knabino staris kun nuda kapo.
Ŝi nudigis la brakojn.
Apud la maro estis multaj nuduloj.
Ĉarmaj duonnudaj infanoj kuradis apud la rivero.
2. Ne, aŭ ne plu havanta la kutimajn sxirmojn, komfortajxojn de la vivo (mantelo, mono, havajxoj, amikoj kaj aliaj):
Li lerte manovras la kartojn: li faris min tute nuda!
Kiu rabi eliras, ofte nuda revenas.
3. Ne havanta la ordinarajn kovrojn aux garnojn (io konkreta):
Tion oni povas vidi per la nuda okulo.
La arboj nudigxas, cxar jam venis auxtuno.
4. Ne akompanata de ia retoriko, klarigo, pruvo kaj simile (io abstrakta):
Jen la nudaj faktoj.
Diri al iu nudan veron.
Mi admiras la nudecon de via stilo.
LUKSO
- La princino estis alkutimiĝinta al lukso.
- Luksa la vesto, sed malplena la poŝo.
- Vivi larĝe kaj lukse.
- Ili havas tre multe da luksaĵoj!
- Mia ĉambro estas neluksa, sed komforta.
- Ni estis malriĉaj kaj mi devis dormi en malluksa lito.
- La tuta lukso de la arbaro videblas de ĉi tiu monto.
- En mia korto kreskas luksaj rozoj.
LUKTI
- Ili luktis en batalo gxis la morto.
- Luktistoj batalis en la speciale aranĝita loko - luktejo.
- La patrino luktis kaj strebis por siaj infanoj.
- Dum mia tuta vivo mi iradis luktante kaj strebante.
- Lukto kontraŭ la morto estas senespera.
RABI
- Iu rabis monon de mi!
- Morto rabis al mi la infanojn.
- Kiu rabi eliras, ofte nuda revenas.
- Ili vivas el rabado.
- Kiel vi povas fanfaroni pri viaj rabitaĵoj?!
- Nia lando estas maliĉa, pro tio multaj homoj estas rabemaj ĉi tie.
- Malriĉulo rabiston ne timas.
- Vi forrabis mian edzinon!
- Kelkaj aĉuloj prirabis la vojaĝanton.
- Malĝojo rabas al ŝi la feliĉon.
PROBABLA
- La inflacio en nia lando estas probabla.
- Ŝi alvenos probable post unu monato.
- Ĉe manko de certeco oni devas kontentiĝi je probableco.
- La probableco de lia vizito ĉe tia horo estas tre malgranda.
SUPOZI
- Mi supozas, ke leciono hodiaŭ ne okazos.
- Mi havas pri tio nek scion nek supozon.
- Supoze, ke ni havos sufiĉe da mono, ni veturos ferii al alia lando.
- Supozeble inter ili ne estis eĉ unu, al kiu la prelego estus interesa.
- Tio supozigas, ke la sukceso de la aranĝo estos granda.
- Supozu, ke vi estus juĝanto, do kion vi decidus?
- Ŝia morto estas supozebla.
TORTURO
- Multaj konfesis nefaritajn krimojn sub premo de ekstremaj torturoj.
- Li torturis siajn sklavojn, se ili ne obeis lin.
- Unu el homaj rajtoj rilatas al torturado: neniu havas rajton nin turmenti aŭ torturi.
- Torturistoj sciis multajn manierojn por torturi homojn kaj uzis diversajn torturilojn por tio.
2. Kruela turmento, fizika aŭ morala:
- Finfine post pluraj jaroj da torturo komencigxis pli bona vivo.
viernes, 2 de noviembre de 2007
PINTO
La tranĉilo estas pinta.
Li pintigas la krajonon, ĉar ĝi estas senpinta.
2. Maldika ekstremo de objekto, pli kaj pli mallarĝiĝanta al la supro:
La pinto de la monto estas blanka pro la neĝo.
La afero ne staras sur pinto de ponto.
La turoj pintas al la ĉielo.
Unu el la simboloj de Esperanto estas kvinpinta verda stelo.
La panpinton lasu al mi!
3. Ekstremo de korpoparto:
Mi havas tiun vorton sur la pinto de la lango.
Li vidas nur ĝis la pinto de sia nazo.
Ŝi dancis piedpinte.
BREZI
- Mi preferas brezi ol friti, ĉar la manĝaĵo ne iĝas tiom grasa.
- Hodiaŭ ni manĝos brezitan bovaĵon kun verdaj fazeoloj.
- Mi tre ŝatas la brezaĵon, kiun preparas mia avino.
- Metu legomojn kaj spicon en la brezujon.
HOKO
Kurbiĝu hoko laŭ postuloj de l' loko.
En Esperanto estas unu litero kun hoketo - ŭ.
2. Kurba metala aŭ alispeca peco, sur kiu oni ion pendigas:
Mi pendigis mian jakon sur la (vest)hoko.
3. Kurbigita akrapinta metalpeco, fiksita ĉe la fino de fadeno kaj provizita per logaĵo, por kapti fiŝojn:
Ĉi tiu (fiŝ)hoko estas tro malgranda por tiaj grandegaj fiŝoj.
Fiŝo ne iras, sed hoko ĝin tiras.
Hodiaŭ ni veturas fiŝhoki - ĉasi fiŝojn per hokfadeno.
La fiŝo estas hokita.
4. Elstara metalpeco, fiksita ĉe pordo- aŭ fenestro-kadro, ĉirkaŭ kiu turniĝas ingo fiksita ĉe la pordo- aŭ fenestro-klapo:
La pordoj turniĝas sur siaj (pord)hokoj.