sábado, 14 de julio de 2012

KOKETA (Coqueto)

Penanta plaĉi, precipe al eventualaj seksaj partneroj, per elegantaj vestoj kaj logaj manieroj: /Que se esfuerza para agradar, principalmente a eventuales parejas sexuales, por medio de vestuario elegante y maneras seductoras:
  • Tiu fraŭlino estis ĉiam koketa antaŭ la viroj. /Esa señorita es siempre coqueta con los hombres.
  • Ŝi kokete ridetis. /Ella se reía coquetamente.
  • Vane vi koketas la malvarman junulon. /En vano coqueteas con ese joven frío.
  • Ŝi estas teda pro siaj ĉiamaj koketadoj. /Está molesta por sus coqueteos de siempre.
  • La koketeco aperas precipe en vestoj kaj gestoj. /La coquetería aparece principalmente en el vestuario y los gestos. 
  •  Kiu estas tiu ĉarma koketulino? / ¿Quién es esa encantadora coqueta?

KOMANDI (Mandar, comandar, capitanear)

1. Havi militan ordonpovon super iu aŭ io: /Tener poder militar de ordenar sobre alguien o algo:
  • Kiu komandas la ŝipon? / ¿Quién capitanea el barco?
  • La taĉmento ne agos sen mia komando. /El destacamento no accionará sin mi comando.
  • La komandanto de ŝipo nun estas en sia komandejo. /El comandante del barco ahora está en la oficina de comandancia.
2. Ordoni (manovron, militistan movon kaj simile): /Ordenar (maniobra, movimiento militar y similarmnte:
  • Haltu! komandis la kapitano. / ¡Alto! , ordenó el capitán.
  • Li telekomandis direktoŝanĝon de raketo. /Él envió un telecomando para un cambio de dirección del cohete.
  • Mi estas alkomandita ĉi tien por gardostari. /Se me ordenó hacer guardia aquí.
3. Deteni, estri: /Contener, encabezar:
  • Komandu viajn pasiojn. /Contén tus pasiones.
  • Ĉiun demandu, sed mem al vi komandu. /Pregunta todo, pero comándate a ti mismo.

viernes, 13 de julio de 2012

KOMIKA (Cómico, gracioso)

Ridiga, amuza: /Que hace reír, divertido:
  • Tiu ĉi situacio estas komika. /Esta situación es graciosa.
  • Li aspektas komike. /Él se ve cómico.
  • La komikeco de nia aventuro estas, ke ni sukcesis trompi tiujn stultulojn. /Lo divertido de nuestra aventura es que tuvimos éxito en engañar a esos tontos.
  • Jim Carrey estas tre fama kaj bona komikisto. /Jim Carrey es muy famoso y buen cómico.
  • Tiu knabo estas vera komikulo (nature komika). /Ese muchacho es un verdadero cómico (naturalmente gracioso).

KOMISII (Encargar, comisionar)

1. Konfidi al elektita persono plenumon de ago, laboro aŭ klopodo, kiun li devas zorgi aŭ prirespondi: /Confiar a una persona elegida la ejecución de un acto, trabajo o esfuerzo, que él debe cuidar o responsabilizarse:
  • Ili komisiis al mi tradukadon de la libro. /Él me encargó la traducción del libro.
  • Li parolis komisie de la tuta klaso. /Él habló por encargo de toda la clase.
  • Mi estis komisiita aĉeti la trinkaĵojn por la festo. /Fui comisionado para comprar la bebida para la fiesta.
  • Ŝi bone plenumis ĉiujn miajn komisiojn. /Ella cumplió bien todas mis comisiones.
  • Hodiaŭ venos lia komisiisto por kontrakti. /Hoy vendrá su comisionista para contratar. 
  •  Li estas fidinda komisiito. /Él es un comisionista confiable.
2. Transdoni kiel prizorgotaĵon: /Transferir como objeto de cuidado:
  • Mi komisias al vi mian apartamenton. /Te encargo mi departamento.

jueves, 12 de julio de 2012

KOMPENSI (Compensar)

1. Kontraŭpezi nedeziratajn efikojn (de forto, movo, influo kaj tiel plu) por atingi ekvilibron: /Contrapesar efectos indeseados (de fuerza, movimiento, influencia, etc.) para alcanzar equilibrio:
  • Liaj okuloj estis la sola trajto, kiu penis kompensi lian alie malmoderan malbelecon. /Sus ojos eran el único rasgo que trataba de compensar su, de otra manera, inmoderada fealdad.
  • La tradukitaj tekstoj enhavas multaj erarojn, sed kompense la plej gravaj paĝoj estas tradukitaj bonege. /Los textos traducidos contienen muchos errores, pero en compensación, las páginas más importantes están muy bien traducidas.
2. Havigi al iu monsumon aŭ alian avantaĝon, destinitan anstataŭi aŭ kontraŭpezi suferitan perdon aŭ damaĝon: /Proporcionar a alguien una cantidad de dinero u otra ventaja, destinada a reemplazar o contrapesar una pérdida o un daño sufrido:
  • Oni kompensis al mi aldonajn laborhorojn per liberaj tagoj. /Se me compensó las horas extraordinarias de trabajo con días libres.
  • La kostoj de la vojaĝo estos kompensitaj al vi. /Los costos del viaje te serán compensados.
  • Tio ne estas konvena kompenso pro ĉiuj miaj suferoj. /Esa no es una compensación adecuada por todos mis sufrimientos.
  • La proponita kompensa monsumo estas sufiĉe granda. /La suma de dinero propuesta como compensación es bastante grande.
  • Subite ŝi postulis kompensaĵon pro sia helpo. /De improviso ella exigió una compensación por su ayuda.
  • Grandegaj elspezoj de homa laboro en la sfero de priservado kaj komerco kompensiĝas per alta kosto de la servoj. /Los enormes gastos de trabajo humano, en la esfera de servicio y comercio, se compensan por medio del alto costo de los servicios.

KOMPETENTA (Competente, entendido)

Kapabla ĝuste solvi aferon aŭ plenumi taskon aŭ oficon, pro sufiĉaj tiurilataj scioj: /Capaz de resolver apropiadamente un asunto, o llevar a cabo una tarea u oficio, porque tiene suficientes conocimientos relacionados con ello:
  • Ni laborigas nur kompetentajn homojn. /Hacemos trabajar sólo a personas competentes.
  • Pri laboroj maldiligenta, pri festoj plej kompetenta. /Negligente en los trabajos, el más competente en las fiestas.
  • Ĉi tiuj informoj ne estas kompetentaj. /Estos informes no son idóneos.
  • Mi posedas nenian kompetentecon en tiu afero. /No tengo ninguna competencia en ese asunto.
  • Ne pensu, ke vi jam estas kompetentulo - ja vi laboras dum mallonga tempo. /No creas que ya eres un perito - ciertamente trabajas desde hace poco tiempo.
  • Li malkompetentas pri programado. /Él no es competente en programación.
  • Mi estas nekompetenta en la afero, pro tio mi ne esprimas mian opinion. /No soy entendido en el asunto, por eso no expreso mi opinión.

miércoles, 11 de julio de 2012

KOMPILI (Compilar, recopilar)

Verki ne originale, deprenante materialon el aliaj pretaj verkoj aŭ fontoj: /Escribir no originalmente, tomando material de otros escritos o fuentes ya preparados:
  • Li kompilis sufiĉe bonan lernolibron. /Él compiló un libro técnico bastante bueno.
  • Tiu vortaro estis kompilita dum unu jaro. /Ese diccionario fue compilado durante un año.
  • Kompilo donas iafoje verkon pli bonan ol la originalo. /Una compilación, alguna vez, da una obra mejor que el original.
  • Multaj homoj helpis pri la kompilado de ĉi tiu libro. /Muchas personas ayudaron en la compilación de este libro.
  • Mia kompilaĵo rapide vendiĝis. /Mi compilación se vendió rápidamente.

KOMPLIKI (Complicar)

Malfaciligi per tro granda nombro da ĝenaj elementoj: /Dificultar mediante un número demasiado grande de elementos molestos:
  • Tio vere komplikis la aferon.  /En verdad eso complicó el asunto.
  • Mi ne komplikas mian vivon per vanaj zorgoj. /No me complico la vida con preocupaciones inútiles.
  • La situacio estas tre komplika. /La situación es muy complicada.
  • Ĉu denove aperis komplikaĵoj kaj problemoj en via vivo? / ¿De nuevo aparecieron complicaciones y problemas en tu vida?
  • La malsano povas konduki al komplikaĵoj, se vi ne kuracos vin. /La enfermedad puede conducir a complicaciones si no te curas.
  • Vi troigas pri la komplikeco de la afero. /Exageras sobre la complicación del asunto.
  • Niaj rilatoj komplikiĝis post tio. /Nuestras relaciones se complicaron después de eso.

lunes, 9 de julio de 2012

KONDIĈO (Condición, requisito)

1. Cirkonstanco, fakto, de kiu dependas la efektiviĝo de io: /Circunstancia, hecho, de que depende hacer efectivo algo:
  • Ni plenumas ĉiujn kondiĉojn postulatajn por partopreni la konkurson. /Cumplimos con todas las condiciones exigidas para participar en el concurso.
  • Kondiĉa modo esprimas kondiĉon, ekzemple: se mi havus monon, mi aĉetus domon. /El modo condicional expresa condición, por ejemplo: Si tuviera dinero, compraría una casa.
2. Deviga interkonsentita aranĝo, de kies respekto dependas la valideco de aranĝo, kontrakto: /Disposición obligatoria interconsentida, de cuyo respeto depende la validez de un arreglo, un contrato:
  • Ni diskutis la kondiĉojn de luado de apartamento. /Nosotros discutimos las condiciones del arriendo de un departamento.
  • La aliĝo al nia organizo kondiĉas la akcepton de ĝia statuto. /La inscripción para nuestra organización condiciona la aceptación de su estatuto.
  • Mi konfidas al vi plene kaj senkondiĉe. /Confío en ti plena e incondicionalmente.
3. Ĉiu el la eksteraj cirkonstancoj, al kiu persono aŭ objekto estas submetata, kaj de kiuj dependas lia aŭ ĝia stato: /Todas las circunstancias exteriores a que una persona u objeto está sometida, y de las que depende su estado:
  • La vivkondiĉoj en nia lando iomete pliboniĝis. /Las condiciones de vida en nuestro país han mejorado un poco.
  • Samaj kondiĉoj, samaj superstiĉoj. /Iguales condiciones, iguales supersticiones.
  • Mi venos, kondiĉe ke la vetero estos bela. /Vendré, a condición de que el tiempo esté bueno.

KONFESI (Confesar, reconocer)

1. Publike deklari, kion oni intime kredas vera: /Declarar públicamente, lo que íntimamente se cree verdadero:
  • Ĉiu homo havas rajton konfesi kian religion li volas. /Toda persona tiene derecho a confesar qué religión quiere.
  • La konfesantoj de unu religio estas samreligianoj. /Los confesantes de una religión son correligionarios.
2. Malkaŝe diri, malgraŭ la eblaj kaŭzoj de sindeteno: /Decir abiertamente, a pesar de las posibles causas de la abstención:
  • Li konfesis sian amon al ŝi. /Él confesó su amor a ella.
  • Ekaŭdinte amkonfeson ŝi perdiĝis kaj ne sciis kion respondi. /Al escuchar la confesión de amor, ella se perdió y no sabía qué responder.
3. Spontanee deklari ion malfavoran, malprofitan por si: /Declarar espontáneamente algo desfavorable, con pérdida para sí.
  • Mi konfesas mian eraron. /Confieso mi error.
  • Filo konfesis - patro forgesis. /El hijo confesó – el padre olvidó.
  • Post konfeso venas forgeso. /Tras la confesión viene el olvido.
  • La infano malkonfesis sian kulpon. /El niño negó su culpa.
4. Religie deklari siajn pekojn, por akiri pardonon: /Declarar religiosamente sus pecados, para recibir el perdón:
  • Ĉu vi jam konfesis viajn pekojn? / ¿Ya confesaste tus pecados?
  • La pastro sidas en konfesejo. Li konfesprenas (aŭskultas konfesojn). /El sacerdote está sentado en el confesionario. Él está tomando confesiones (escucha confesiones).

domingo, 8 de julio de 2012

KONGRUI (Coincidir, encajar, ser congruente)

1. Esti interkonforma: /Estar conforme entre sí:
  • La faktoj ne kongruas kun via hipotezo. /Los hechos no son congruentes con tu hipótesis.
  • Ŝia bluzo, tute ne kongrua kun la jupo, montris, ke ŝi ne zorgas pri tio, kiel ŝi aspektas. /Su blusa, que no concuerda para nada con la falda, demuestra que ella no se preocupa de su aspecto.
  • •Elegantaj gantoj, kongruantaj kun la pulovero, kaŝis miajn vunditajn manojn. /Unos guantes elegantes, congruentes con el pulóver, ocultaron mis manos heridas.
2. Plenumi saman funkcion kaj esti interŝanĝebla; interkonveni: /Cumplir la misma función y ser intercambiable; interconveniente.
  • Du aparatoj kongruas, se ili povas funkcii kune. /Dos aparatos son congruentes si pueden funcionar en conjunto.
  • Tiuj komputilaj programoj estas kongruaj. /Esos programas computacionales son congruentes.
  • La kongrueco inter la dosieroj permesas fari ŝanĝojn per ajna programo. /La congruencia entre los archivos permite hacer cambios con cualquier programa.

KONKERI (Conquistar)

1. Akiri per milito kaj perforte estriĝi: /Adquirir mediante una guerra y hacerse regente por la fuerza:
  • Ili eliris kontraŭ nian landon, sed ili ne povis konkeri ĝin. /Ellos salieron contra nuestro país, pero no pudieron conquistarlo.
  • Cezaro estis la konkerinto de Gaŭlujo. /César fue el conquistador de la Galia.
  • Tiu lando estas nekonkerebla! / ¡Ese país es inconquistable!
2. Akiri per granda penado: /Adquirir con gran esfuerzo:
  • Li aĉetadis florojn kaj bombonojn - tiel li provis konkeri ŝian koron. /Él compraba flores y bombones – así trató de conquistar el corazón de ella.
  • La ĉefa celo de la aktorino estis konkero de la gloro. /El objetivo principal de la actriz era la conquista de la gloria.